Nutrisyon Na Kailangan Ng Bata: Alamin Dito Kung Ano Ang Mga Ito

Ang tamang nutrisyon na kailangan ng bata ay mahalaga para sa tamang paglaki. Kailangang matutuhan ng mga magulang ang tungkol sa kung anong mga sustansya at kung gaano karami ang kailangan ng bawat lumalaking bata para makuha nila ang tamang nutritional track. Ito ay nangangailangan ng regular na pag-aalok ng malawak na hanay ng mga pagkain sa iyong lumalaking anak.

Sustansyang ABC 

Ang sumusunod ay isang listahan ng nutrisyon na kailangan ng bata para sa bawat bahagi ng paglaki at kung anong mga pagkain ang naglalaman ng mga ito: 

Vitamin A

Mahalaga ito para sa malusog na balat at pangkalahatang paglaki habang tinutulungan din ang pag-aayos ng tissue at paningin ng iyong lumalaking anak. Ang malalaking dami ng bitamina na ito ay matatagpuan sa dilaw at kahel na mga gulay, mga dairy products, at atay.

Vitamin B

Ang sustansyang ito ay nagpapahintulot sa katawan na makagawa ng mga pulang selula ng dugo at tumutulong na mapadali ang mga gawaing metabolic. Ang karne, manok, isda, toyo, gatas, itlog, whole grains, tinapay at cereal ay mayaman sa bitamina B. 

Vitamin C

Tinutulungan ng bitamina C na labanan ang impeksyon at pinapadali ang paggaling. Pinalalakas din nito ang mga tisyu, kalamnan, at balat ng katawan. Mahahanap ang bitamina C sa mga citrus fruit, strawberry, kamatis, patatas, Brussel sprouts, spinach, at broccoli.

Vitamin D

Ang sustansyang  ito ay hindi lamang sa pinatibay na mga dairy products at mga fish oil ngunit maaari ding makuha sa pamamagitan ng pagpapaaraw. Pinasisigla ng liwanag ang bitamina na maging aktibo, dahil natural itong nangyayari sa balat. Ang sikat ng araw sa umaga ay ang pinakamahusay na gumagana para sa bitamina D. Siguraduhing magsuot ng proteksyon ng SPF kung ang iyong anak ay mananatili sa labas nang mahaba sa arawan.

Iron

Ito ay lalong mahalaga para sa isang lumalaking bata dahil sila ay nasa isang yugto ng mabilis na paglaki. Nakatutulong ito sa paggawa ng dugo at pagbuo ng mga kalamnan at makikita ito sa karne ng baka, pabo, isda, beans, tinapay, at cereal, at iba pa.

Calcium

Matatagpuan sa low-fat milk, sardinas, yogurt, keso, at ilang mga gulay tulad ng broccoli, pinatitibay ng calcium ang katawan na bumuo at mapanatili ang malusog na mga buto at ngipin. Ito ay isang mahalagang sustansya, na kung makuha nang hindi sapat, ay maaaring makaapekto sa paglaki at pag-unlad sa pagkabata. Maaari rin itong maging sanhi ng mahina, marupok, at buhaghag na buto (osteoporosis) pagtanda. 

Gaano karaming malusog na pagkain ang kailangan ng lumalaking bata? 

•     Ang lumalaking bata ay nangangailangan ng humigit-kumulang 1.5 hanggang 4 na onsa ng whole grains bawat araw, depende sa kanyang edad.
•     Ang lumalaking bata ay nangangailangan ng 1 hanggang 3 tasa ng gulay at 1 hanggang 2 tasa ng prutas bawat araw, depende sa kanilang edad. Ang fruit juice ay katanggap-tanggap ngunit siguraduhing suriin ang label upang matiyak na walang mga additives ng asukal.
•     Ang lumalaking bata ay nangangailangan ng gatas sa kanilang diyeta. Inirerekomenda ang 2 hanggang 3 tasa ng gatas sa isang araw. Ang yogurt at keso ay katanggap-tanggap din.
•     Ang mga bata ay nangangailangan ng 2 hanggang 6.5 na onsa ng protina bawat araw, na matatagpuan sa manok, baka, pabo, at isda, pati na rin ang mga mani, beans, at peas.

Ang mga batang may mga paghihigpit sa pandiyeta ay maaari ding magkaroon ng pang-araw-araw na suplemento tulad ng mga over-the-counter na bitamina. Sundin ang mga tagubilin sa label ng lalagyan ng bitamina upang malaman ang dosage o kumonsulta sa doktor ng iyong anak. 

Ang pisikal na kalusugan ay kalahati lamang ng pagsubok pagdating sa pagpapakain ng lumalaking bata. Kasama sa nutrisyon ng kaisipan ang pagbuo ng pag-aaral, memorya, atensyon, at mga sensory system, bukod sa iba pang mga bagay.

Ang pagpapasuso ay mahalaga dahil ito ang unang pagkain ng iyong anak, ngunit habang lumalaki ang iyong anak, binabanggit lamang ng sumusunod na listahan ang ilan sa mga sustansyang kailangan para sa isang malusog na utak:

•     Zinc. Ito ay matatagpuan sa maraming uri ng karne, isda, dairy, at mani. Sa iba pang mga function, ang zinc ay mahalaga sa paggawa ng protina sa utak.
•     Choline. Ito ay matatagpuan sa karne, dairy, itlog, at ilang gulay. Gumagawa ito ng acetylcholine, na kasangkot sa pag-regulate ng mood at memorya.
•     Folate. Ito ay isang sustansya na kailangan ng mga buntis, dahil ito ay kinakailangan para sa pag-unlad ng nervous system ng isang bata. Ito ay matatagpuan sa atay, spinach, fortified cereal, at tinapay, bukod sa iba pang pinagkukunan.
•     Iodine. Ang kakulangan sa iodine ay maaaring magdulot ng kapansanan sa pag-iisip at madaling mapipigilan sa pamamagitan ng pagkonsumo ng iodized salt, seafood, dairy, at enriched grains.
•     Bitamina B6. Ito ay kinakailangan para sa pag-unlad at paggana ng utak. Ito ay matatagpuan sa atay, mga lamang-loob ng karne, isda, non-citrus na prutas, patatas, at iba pang mga gulay na may starchy.
•     Bitamina B12. Nakakatulong din ito sa pag-unlad at paggana ng utak at makikita sa karne, isda, dairy products, at itlog.
•     Omega-3 fatty acid. Ito ay kadalasang matatagpuan sa matatabang isda at mga fish oils, at maaari ding matagpuan sa mga pagkaing pinatibay ng omega-3. Nakakatulong din ito sa paggana at pag-unlad ng utak.

Maaaring nahihirapan ang ilang pamilya na makakuha ng access sa mga pagkaing may ganitong mga sustansya. Ang karne, isda, gulay, at iba pang produktong pagkain ay mahal at dahil dito, ang malnutrisyon ay isang isyu lalo na sa mga umuunlad na bansa.. 

Nutrisyon na Kailangan ng Bata sa Pilipinas

Ang isang ulat ng UNICEF noong nakaraang taon ay nagbubunyag na 1 sa 3 Pilipinong batang wala pang limang taong gulang ay bansot – sila ay masyadong maliit para sa kanilang edad. 7% ng mga bata, samantala, ay masyadong payat para sa kanilang tangkad. Maraming salik ang nag-aambag sa undernutrition sa maagang pagkabata, kabilang ang hindi magandang pag-uugali sa pagiging malusog, hindi kumpletong pagbabakuna, hindi magandang kalinisan, at hindi sapat na dami at kalidad ng diyeta. 

Ang mga bagong silang na sanggol ay hindi tumatanggap ng wastong nutrisyon sa kabila ng kahalagahan ng unang 1,000 araw ng buhay hanggang dalawang taon. Sila ay nabubuhay, ngunit hindi umuunlad. Maliit na porsyento lamang (one-third) ng mga sanggol ang eksklusibong pinapasuso sa unang anim na buwan, habang 44% ng mga bata sa pagitan ng edad na 6 at 23 buwan ay hindi kumakain ng prutas o gulay. 59% porsyento ay hindi kumakain ng mga itlog, dairy, isda o karne. 

Ang malnutrisyon nanatiling isang seryosong alalahanin sa kalusugan ng publiko sa Pilipinas. Ang pagkabansot ay kasalukuyang itinuturing na isang malaking hadlang sa normal na pag-unlad at isang malinaw na senyales ng mahinang pag-unlad ng bata. Dahil dito, nakabuo ang pamahalaan ng ilang mga programang pangnutrisyon: RA 11148 (“Kalusugan at Nutrisyon ng Mag-Nanay Act” o ang First 1,000 Days Law) at ang Philippine Plan of Action on Nutrition (PPAN) 2017-2022. Ang mga ito ay nakatuon sa pagwawakas ng pagkabansot at lahat ng uri ng malnutrisyon.

Ang Food and Nutrition Research Institute – Department of Science and Technology ay nagmungkahi din ng mga alituntunin sa pandiyeta noong 2012 sa anyo ng pang-araw-araw na nutritional guide pyramids, kasama ang mga mensahe tungkol sa ehersisyo pati na rin ang personal at environmental hygiene.

Ang buong mensahe ay tinatawag na “Pinggang Pinoy”, o “healthy food plate para sa mga Pilipino”. Ipinapakita nito ang tamang paglalaan ng mga masusustansyang pagkain sa isang kainan.

Ang mga sumusunod ay ang alituntunin sa nutrisyon na sumasaklaw kahit na ang nutrisyon ng mga nasa hustong gulang, ngunit ang mga ito ay nakadirekta din sa nutrisyon para sa lumalaking bata rin. Tandaan na ang mga ito ay ilan lamang at hindi ang kabuuang mensahe:

•     Isama ang iba’t ibang uri ng pagkain upang makuha ang lahat ng sustansya na kailangan ng katawan.
•     Ang mga sanggol ay dapat na eksklusibong pinapasuso hanggang 6 na buwan, habang ang mga pantulong na pagkain ay ibinigay habang nagpapasuso pa hanggang 2 taon.
•     Iwasan ang pagtatae at iba pang sakit na dala ng pagkain at tubig sa pamamagitan ng pagkonsumo ng malinis na pagkain at tubig.
•     Iwasan ang kakulangan sa iodine sa pamamagitan ng pagkonsumo ng iodized salt.
•     Ang mga sakit na cardiovascular ay maiiwasan sa pamamagitan ng pag-iwas sa asin, pinirito, matatabang pagkain at mayaman sa asukal.
•     Obserbahan ang tamang diyeta at ehersisyo upang mapanatili ang mabuting kalusugan at maiwasan ang labis na katabaan.
•     Ang pisikal na aktibidad, masustansyang mga pagpipilian na pagkain, pamamahala ng stress, pag-iwas sa mga inuming nakalalasing, at paninigarilyo ay lubos na makakabawas sa panganib ng mga hindi nakakahawang sakit na nauugnay sa pamumuhay.

[embed-health-tool-vaccination-tool]