Ang psoriasis ay isang autoimmune na kondisyon ng balat na may anyo ng mga pulang patch na may puti, nangangaliskis at patumpok-tumpok na mga patay na selula ng balat. Ito ay maaaring mabuo sa ibabaw ng balat sa buong katawan ng tao, ngunit pinakakaraniwan sa balat ng mga bahaging tuhod, siko, anit, at mga bahagi ng katawan sa itaas. Ang nangangaliskis ng balat ay nagdudulot ng pangangati at pananakit. Mayroong iba’t ibang mga maling paniniwala sa psoriasis na madalas nating marinig. Dito, tatalakayin ang maling paniniwala sa psoriasis at ang katotohanan tungkol dito.
Mga Karaniwang Maling Paniniwala Sa Psoriasis
Magsimula tayo sa pag-decode ng madalas marinig na mga maling paniniwala sa psoriasis.
Hindi Totoo: Ang Psoriasis Ay Isang Kondisyon Ng Balat Lamang
Katotohanan: Ang psoriasis ay hindi lamang isang kondisyon ng balat, sa halip ito ay isang sakit na autoimmune. Ang mga medikal na eksperto ay may opinyon na ito ay nangyayari kapag ang immune system ay hindi gumagana ng tama, na humahantong sa katawan na lumilikha ng mga selula ng balat sa mas mabilis na panahon, kaysa sa karaniwan. Ito ay nagpapahiwatig na ang mga bagong selula ng balat ay ginawa bago pa malaglag ang mga luma. Nagdudulot ito ng tagpi-tagpi at nangangaliskis na balat.
Hindi Totoo: Ito Ay Nakakahawa
Katotohanan: Gaya ng napag-usapan natin kanina, ito ay isang sakit na autoimmune. Nangyayari ito dahil sa isang immune disorder sa indibidwal at hindi dahil sa kakulangan sa kalinisan. Kaya naman, hindi ito nakakahawa. Maaari kang maging malapit sa isang indibidwal na may psoriasis sa parehong paraan na ginagawa mo sa ibang tao na walang ganitong karamdaman.
Hindi Totoo: Ito Ay Nangyayari Lamang Sa Mga Matatanda
Katotohanan: Ang autoimmune disorder ay hindi limitado sa mga matatanda at maaaring mangyari sa mga tao sa lahat ng edad. Gayunpaman, ito ay mas karaniwan sa mga matatanda kaysa sa mga bata.
Maling Paniniwala Sa Psoriasis: Ang Karamdaman Ay Hindi Namamana
Psoriasis fact 4: Oo, ang psoriasis ay hindi palaging namamana ngunit hindi ito nangangahulugan na ang mga taong may family history ng psoriasis ay nahaharap sa parehong panganib tulad ng mga walang family history ng disorder. Sa madaling sabi, ang ilang mga tao na may family history ng psoriasis ay maaaring nasa mas malaking panganib nito.
Nalaman ng National Psoriasis Foundation na ang isang bata na may isang magulang na na-diagnose na may autoimmune disorder ay nasa 10% na panganib na magkaroon nito. Sa kabilang banda, ang isang bata na may parehong mga magulang na may karamdaman ay nasa mas mataas na panganib na 50% kaysa sa mga walang genetic na kasaysayan nito.
Hindi Totoo: Hindi Magagamot Ang Psoriasis
Psoriasis fact 5: May tatlong layunin para sa paggamot sa autoimmune disorder na ito. Ang mga ito ay – pagpigil sa sobrang aktibong produksyon ng mga selula ng balat, pagpapagaling ng pangangati, pananakit at pamamaga, at pag-alis ng patay na balat sa apektadong lugar. Maaaring gamutin ang disorder sa iba’t ibang paraan gamit ang OTC (over-the-counter) at mga inireresetang gamot tulad ng mga pangkasalukuyang kilala na oral na gamot, injection at light therapy, na tumutulong na makontrol ang mga sintomas at mapangasiwaan nang maayos ang kondisyon.
Hindi Totoo: Ito Ay Isang Kondisyong Nalulunasan
Psoriasis fact 6: May malinaw na pagkakaiba sa pagitan ng paggamot at lunas na maaaring maling pakahulugan ng ilan. Ang karamdaman na ito ay maaaring gamutin, ngunit hindi gumaling. Ito ay isang panghabambuhay na kondisyon at sa kabila ng lahat ng pagsisikap na medikal, hindi ito ganap na mapapagaling. Ang paggamot ay kailangang ipagpatuloy upang makontrol ang panganib ng mga sintomas mula sa muling paglitaw. Maaaring may mga yugto kapag ang karamdaman ay nasa ilalim ng magandang kontrol at walang mga sintomas, habang sa ibang mga pagkakataon, ang mga sintomas ay maaaring lumala.
Hindi Totoo: Ang Psoriasis Ay Maiiwasan
Psoriasis fact 7: Hindi mapipigilan ang disorder, kahit na alam mo nang maaga na maaari kang nasa mas mataas na panganib dahil ito ay nasa kasaysayan ng iyong pamilya. Gayunpaman, maaari mong bawasan ang ilang mga kadahilanan ng panganib ng psoriasis tulad ng labis na pag-inom ng alak, labis na katabaan, paninigarilyo, at stress. Ang ilang iba pang mga kadahilanan ng panganib tulad ng mga pagbabago sa hormonal status ay maaaring hindi makontrol, ngunit ito ay pinakamahusay na ikonsulta at ipang hingi ng medikal na payo para din doon.
Hindi Totoo: Walang Ibang Sintomas Maliban Sa Patumpik-Tumpik At Namamagang Balat
Psoriasis fact 8: Ang mga sintomas ng disorder ay higit pa sa nakikita ng mata. Maaari itong maging makirot, masakit at maging sanhi ng matinding pangangati sa namumulang balat. Sa matinding mga kaso, maaari rin itong dumugo mula sa mga bitak.
Maling Paniniwala Sa Psoriasis: Hindi Ito Maaaring Humantong Sa Iba Pang Mga Kondisyong Medikal
Psoriasis fact 9: Kung hindi ginagamot sa tamang oras o hindi sumunod sa payo ng doktor, maaaring maging malala ang psoriasis at magdulot ng iba pang kondisyong medikal. Ang mga indibidwal na may karamdaman ay nasa mas mataas na panganib na magkaroon ng iba pang mga kondisyon. Kasama dito ang type 2 diabetes, mga kanser, sakit sa atay, at mga problema sa paningin. Ayon sa National Psoriasis Foundation, 30% ng mga taong may psoriasis ay nagkakaroon ng psoriasis arthritis.
Hindi Totoo: Lahat Ng Psoriasis Ay Pareho
Psoriasis fact 10: Ang psoriasis ay maaaring uriin sa iba’t ibang kategorya batay sa mga panlabas na pagpapakita. Ang mga karaniwang uri ng sakit na ito ay plaque, pustular, inverse, erythrodermic, at guttate. Kadalasang nangyayari ang plaque psoriasis, na sinamahan ng mga sintomas tulad ng pamumula ng balat kasama ng puti o kulay abong mga patay na selula ng balat. Ang nangangaliskis na hitsura ng balat ay kadalasang ginagawang dahilan ng pag hihiwalay sa mga tao na may ganitong sakit. Sila ay nagiging stigmatized sa kanilang personal at propesyonal na buhay, na nakakaapekto sa kanilang pangkalahatang pakiramdam ng kagalingan. Ang mga tao ay mga panlipunang nilalang, at samakatuwid, naghahangad ng kumpanya, suporta, at pagpapatunay. Samakatuwid, maaari din itong unti-unting humantong sa mga kondisyon ng kalusugan ng isip tulad ng pagkabalisa at depresyon.
Maling Paniniwala Sa Psoriasis: Ang Psoriasis Ay Walang Iba Kundi Eczema
Psoriasis fact 11: Maraming tao ang nagkakamali sa psoriasis na may eczema, isa pang kondisyon ng balat, ngunit ito ay naiiba. Maaaring magkapareho ang mga ito dahil sa kanilang mga katulad na anyo sa balat. Pareho ay may mga pulang patak, pamamaga, patumpok-tumpok na balat, at makating mga pantal. Gayunpaman, ang eczema ay nakakaapekto sa mas maraming tao kaysa sa psoriasis. Ang ilan naman ay maaaring ma-diagnose na may psoriasis at eczema nang sabay.
Hindi Totoo: Ang Isang Pagbabago Sa Diyeta Ay Maaaring Gamutin Ang Karamdaman
Psoriasis fact 12: Hanggang ngayon, walang lunas para sa psoriasis. Ang pagbabago sa diyeta ay maaaring panatilihing kontrolado ang disorder sa ilang mga tao. Ngunit walang garantiya na ito ay magiging epektibo para sa lahat ng nasuri na may ganitong karamdaman. Naniniwala ang mga siyentipiko at mananaliksik na ang pagbabago sa diet ay hindi nagdadala ng anumang makabuluhang pagbabago sa pagkontrol sa mga sintomas ng disorder.
Matuto pa tungkol sa Psoriasis dito.
