Nagising ka isang umaga na may bahagyang pananakit sa iyong lalamunan. Tapos bigla kang bumahing, kasabay ng ubo. Nakikita mo ang iyong sarili na hindi maganda ang pakiramdam. Paano mo malalaman kung nahawa ka ng karaniwang sipon o trangkaso? Ano ang pagkakaiba ng dalawang kondisyong ito?
Trangkaso o Sipon? Paano mo malalaman kung ano ang sakit mo?
Bagama’t pareho ang mga sintomas at parehas ring respiratory illness, ang trangkaso at sipon ay sanhi ng magkakaibang mga virus.
Sa pangkalahatan, ang trangkaso ay mas malubha ang mga sintomas kumpara sa sipon na mas banayad ang sintomas. Ang mga taong nakakaranas ng sipon ay may baradong ilong at hindi nangangailangan ng medikal na paggamot.
Sa kabilang banda, ang trangkaso ay maaaring maging banayad o malubha na kung minsan ay nangangailangan ng ospital at medikal na paggamot.
Ang trangkaso ay maaari ding humantong sa iba pang mga kondisyon tulad ng pulmonya, bronchitis, at mga bacterial infection.
Mahalagang tandaan na ang tatlong pagkakaibang ito kapag inihahambing ang trangkaso kumpara sa sipon:
- Simula: Sa simula, ang trangkaso ay maaaring biglang pumasok na may lagnat habang ang karaniwang sipon ay maaaring unti-unting dumating sa pamamagitan ng sipon at pamamaga ng lalamunan.
- Lagnat: Ang karaniwang sipon ay bihirang kasama ang lagnat habang ang mga sintomas ng trangkaso, gayunpaman, ay karaniwang may unang lagnat. Sa trangkaso, karaniwan din ang ubo, kalamnan, at pananakit ng katawan.
- Oras: Sa Pilipinas, ang trangkaso ay karaniwang nangyayari sa tag-ulan habang ang karaniwang sipon ay maaaring mangyari kapwa sa tag-ulan at tagtuyot. Kung ikaw ay may mahinang immune system, ang trangkaso at sipon ay dumarating sa anumang oras ng taon.
Maaari ding makahawa ang sipon at madaling kumalat sa iba kaya mas mabuting manatili na lang sa bahay at magpahinga.
Sa kabila ng mga pagkakaibang ito, wala talagang paraan upang malaman kung mayroon kang sipon o trangkaso – maliban kung magpatingin ka sa isang doktor.
Ano ang mga Sintomas ng Trangkaso Kumpara sa mga Sintomas ng Sipon?
Ang mga sintomas ng trangkaso ay kinabibilangan ng:
- lagnat o pakiramdam na nilalagnat
- sakit sa lalamunan
- ubo
- barado o sipon ang ilong
- pananakit ng katawan at kalamnan
- pagkapagod
- sakit ng ulo
Maaari rin itong humantong sa mas malubhang problema sa kalusugan tulad ng bacterial infection o pneumonia.
Ang mga sintomas ng sipon, samantala, ay hindi gaanong malala kaysa sa mga sintomas ng trangkaso. Maaari nilang isama ang:
- sipon o barado ang ilong
- sakit sa lalamunan
- sakit ng ulo
Ang karaniwang sipon ay hindi karaniwang nangangailangan ng medikal na paggamot o pagbisita sa doktor.
Ang mga sintomas ng sipon ay unti-unting lumalabas habang ang mga sintomas ng trangkaso ay biglaan, o mabilis mangyari.
Sino ang Pinakamalaking Panganib kung Nahawaan ng Trangkaso o Karaniwang Sipon?
Ang edad o mga dati nang kondisyon ay walang kinalaman sa kung mayroon kang trangkaso o karaniwang sipon. Gayunpaman, may ilang mga tao na nasa pinaka-panganib na hindi lamang magkaroon ng trangkaso kundi magkaroon din ng iba pang mas malalang sakit. Ito ay:
- Mga taong higit sa 65 taong gulang
- Mga taong may malalang kondisyong medikal
- Bata
- Buntis na babae
Paano Mo Pinoprotektahan ang Iyong Sarili mula sa Trangkaso at Sipon?
Mayroong maraming mga paraan upang maprotektahan ang iyong sarili mula sa karaniwang sipon at trangkaso. Kabilang sa mga ito ang:
- Pagkuha ng taunang bakuna sa trangkaso. Mayroong mga klinikang pangkalusugan sa paligid ng Metro Manila at sa iyong mga probinsya na nagbibigay sa iyo ng flu shot kung tatanungin mo. Isang shot lang sa isang taon ang magagawa.
- Paghuhugas ng iyong mga kamay. Lalo na kapag lalabas ka ng bahay sa mga araw na ito o bago at pagkatapos ng oras ng pagkain, napakahalaga na laging maghugas ng kamay gamit ang sabon at tubig na umaagos. Hugasan ang iyong mga kamay nang hindi bababa sa 20 segundo sa isang araw. Hugasan din sa ilalim ng iyong mga kuko.
- Iwasang hawakan ang iyong ilong, mata, at bibig. Sa banta ng COVID-19, napakahalaga na huwag hawakan ang iyong mga mata, ilong, at bibig. Laging magkaroon ng kamalayan kung saan mo ilalagay ang iyong mga kamay.
- Ang paglayo sa ibang may sakit. Ang pagpapanatiling malayo sa mga may sipon o trangkaso ay isa sa mga pinakamahusay na paraan upang maiwasan ang parehong kondisyon.
- Pagbahin o pag-ubo sa isang tissue. Kung ito ay biglaang bumahing at wala kang tissue na naaabot mo, gamitin ang iyong siko upang takpan ang iyong ilong at bibig.
- Manatili sa bahay kapag ikaw ay may sakit. Huwag lumabas ng bahay at huwag makihalubilo sa mga tao kapag ikaw ay may trangkaso o sipon.
Ano ang mga Home Remedies para sa Karaniwang Trangkaso at Sipon ?
- Uminom ng maraming liquids. Pinakamainam pa rin ang tubig para lumuwag ang uhog sa iyong mga baga.
- Kumain ng mainit na sabaw tulad ng sabaw ng manok. Ang mga maiinit na likido ay maaaring makatulong sa pagpapagaan ng pakiramdam.
- Kumuha ng sapat na tulog at pahinga. Bukod sa pagtulog, magpahinga sa buong araw para makabawi ka ng lakas.
- Ayusin ang temperatura ng iyong silid. Panatilihing mainit ang iyong silid, ngunit huwag mag-overheat. Siguraduhin na sapat na hangin ang dumadaloy sa iyong bahay o sa iyong silid.
- Magmumog ng maligamgam na tubig at asin. Aliwin ang iyong lalamunan sa pamamagitan ng paglalagay ng kaunting asin sa isang basong tubig.
Paano Ka Ginagamot para sa Karaniwang Trangkaso at Sipon ?
Walang paggamot para sa karaniwang sipon. Ang mga gamot na ito, gayunpaman, ay makakatulong sa iyo sa trangkaso.
- Pain reliever. Mayroong ilang mga over-the-counter na pain reliever na maaaring mapawi ang iyong trangkaso.
- Mga decongestant nasal spray. Ang mga nasa hustong gulang ay maaari ding gumamit ng mga decongestant nasal spray nang hanggang limang araw. Higit pa diyan ay hindi ipinapayong. Ang mga batang wala pang limang taong gulang ay hindi dapat gumamit ng mga decongestant spray.
- Mga cough syrup. Gumagana ang mga cough syrup para sa parehong mga bata at matatanda. Sundin lamang ang mga direksyon sa label.
