Ang psoriasis ay kilala na mahirap gamutin. Karamihan sa atin ay alam ang tungkol sa kondisyon mula sa makating plake o kaliskis sa balat, at madalas itong nalilito sa eczema. Higit pa rito, ang mga taong may psoriasis ay kadalasang may iba pang malubhang kondisyon sa kalusugan tulad ng diabetes, sakit sa puso, at depresyon. At bilang isang talamak na kondisyon, ang psoriasis ay maaaring gumaling at pagkatapos ay bumalik din nang paulit-ulit sa iyong buhay. Walang lunas para sa psoriasis, ngunit ang tamang paggamot at gamot ay maaaring panatilihin itong kontrolado. Anu-ano ang mabisang gamot para sa psoriasis?
Ano Ang Psoriasis?
Ang psoriasis ay isang chronic na sakit na autoimmune na nagdudulot ng pamamaga sa mga bahagi ng katawan. Ang sobrang aktibong immune system ay nagpapabilis sa paglaki ng mga selula ng balat, na nagpapatubo sa kanila sa tatlo hanggang apat na araw na cycle. (Karaniwan, ang mga selula ng balat ay lumalaki at nahuhulog sa loob ng isang buwan.) Nagdudulot ito ng pagtitipon ng mga selula ng balat at pagbuo ng mga plake (plaque), o kaliskis. Maaaring lumitaw ang mga ito sa anumang bahagi ng katawan, ngunit pinakakaraniwan sa mga siko, tuhod at anit.
Ang plaque ay maaaring magdulot ng hindi komportableng pakiramdam. Ito ay madalas na makati; sa ibang mga pagkakataon maaari itong maging sanhi ng mahapdi o makirot na pakiramdam.
Ang sanhi ng psoriasis ay hindi alam, at ang kondisyon ay maaaring mangyari sa sinuman, lalaki o babae, bata o matanda.
Mabisang Gamot Para Sa Psoriasis: 3 Uri Ng Paggamot
Iba-iba ang gamot sa psoriasis. Sa pangkalahatan, ang mga paggamot ay nahahati sa tatlong kategorya:
- Topical na Paggamot – Ito ay mga cream at ointment na inilapat sa balat.
- Phototherapy – Sa ganitong uri ng paggamot, ang balat ay nakalantad sa ilang uri ng ultraviolet light.
- Mga paggamot para sistema ng katawan – Kabilang dito ang mga gamot na iniinom at iniksyon na nakakaapekto sa buong katawan.
Mabisang Gamot Para Sa Psoriasis
Anu-ano nga ba ang mga mabisang gamot para sa psoriasis? Depende sa kalubhaan ng iyong kondisyon, magrereseta ang iyong doktor ng isa o kumbinasyon ng iba’t ibang paggamot.
Mga Topical Na Gamot
Ang mga topical cream o ointment ay karaniwang ang unang paggamot para sa banayad hanggang katamtamang psoriasis. Kung ang iyong psoriasis ay nasa anit, maaaring magreseta ang iyong doktor ng isang espesyal na shampoo. Mayroong iba’t ibang mga gamot na ang bawat isa sa kanila ay tumutugon sa iba’t ibang pakay:
1. Emollients
Tinatakpan ng mga emollients ang balat bilang isang proteksyon na layer at binabawasan ang pagkawala ng tubig, na may epekto din sa moisturizing. Ang mga ito ay ligtas na gamitin at nakakatulong sa pagbabawas ng pangangati at scaling.
2. Mga Steroid
Ang mga topical corticosteroids ay gumagana sa pamamagitan ng pagbabawas ng pamamaga sa apektadong bahagi, pagpapabagal sa labis na produksyon ng mga selula ng balat at pagbabawas ng pangangati. Ang ilang mga steroid ay maaaring maging napakalakas at nangangailangan ng reseta mula sa iyong doktor.
3. Mga Analogue Ng Bitamina D
Ang paggamot sa balat na ito ay mayroon ding anti-inflammatory effect, ngunit pangunahing nagpapabagal sa mabilis na pagtubo ng mga selula ng balat.
4. Mga Inhibitor Ng Calcineurin
Binabawasan ng mga skin treatment na ito ang aktibidad ng immune system upang makontrol ang pamamaga. Sa paunang paggamit, maaari silang maging sanhi ng pagkasunog o pangangati, ngunit sa paglipas ng mga linggo, ito ay bumababa.
5. Dithranol
Ang Dithranol ay matagal nang ginagamit upang gamutin ang psoriasis upang sugpuin ang mabilis na produksyon ng mga selula ng balat. Ito ay karaniwang isang panandaliang paggamot na inilalapat sa isang setting ng ospital.
Phototherapy
Ang phototherapy ay isang paggamot na gumagamit ng natural o artipisyal na liwanag upang mapabuti ang kondisyon ng kalusugan, pangkaraniwan sa mga isyu sa balat — gaya ng psoriasis, eczema, o vitiligo. Para sa paggamot sa psoriasis, ang phototherapy ay gumagamit ng dalawang uri ng liwanag: UVA o UVB.
1. Ultraviolet B (UVB) Phototherapy
Ang UVB light ay nagpapabagal sa paggawa ng mga selula ng balat. Maaari itong maging mabisang paggamot para sa ilang uri ng psoriasis na hindi natitinag sa mga pangkasalukuyan na paggamot.
2. Psoralen Plus Ultraviolet A (PUVA)
Ang UVA light ay tumagos sa balat nang mas malalim kaysa sa UVB. Sa paggamot na ito, bibigyan ka ng tablet na naglalaman ng psoralens, o maaaring direktang ilapat ang psoralen sa iyong balat upang gawin itong mas sensitibo sa liwanag.
Mga Systemic Na Paggamot
Kung mayroon kang malubhang psoriasis, maaaring magreseta ang iyong doktor ng mga systemic na gamot. Ito ay mga gamot na iniinom o iniksyon na nakakaapekto sa buong katawan. Halimbawa, ang methotrexate o acitretin ay nagpapabagal sa paggawa ng selula ng balat, at pinipigilan ng naman ng ciclosporin ang matinding reaksyon ng immune system. Bagama’t ang mga gamot na ito ay maaaring maging epektibo sa paggamot sa psoriasis, mayroon din itong mga side effect at panganib, na kailangan timbangin ng inyong doktor.
Key Takeaways
Maraming gamot sa psoriasis. Kung ang iyong psoriasis ay banayad o katamtaman, ang mga topical na paggamot, tulad ng mga ointment, o phototherapy ay makakatulong na mapawi ang mga sintomas. Ngunit kung malubha ang iyong psoriasis, maaari ring magreseta ang iyong doktor ng mga systemic na paggamot. Kumunsulta sa iyong doktor upang malaman kung aling paggamot sa psoriasis ang tama para sa iyo.
Matuto pa tungkol sa Psoriasis dito.
