Ang atay ay isang importanteng organ at isang pangunahing manlalaro sa digestive structure o panunaw ng katawan – at iyon ang dahilan kung bakit kailangan nating gawin ang mga kinakailangang pag-iingat upang matiyak ang mabuting kalusugan nito. Paano ko mapapanatili na malusog ang aking atay? Alamin ang mga payo at higit pa ukol rito.
Ano ang Ginagawa ng Atay?
Ito ang pinakakomplikado at pinakaaktibong organ ng katawan dahil gumaganap ito ng higit sa 500 na mahahalagang tungkulin, kabilang ang mga sumusunod:
- Gumagawa ito ng apdo na tumutulong sa pagbagsak ng taba mula sa lahat ng iyong kinakain.
- Ang atay ay nag-iimbak ng glucose (o asukal sa dugo), na nagbibigay sa iyo ng pagpapalakas ng enerhiya kapag kinakailangan.
- Nakatutulong ito sa paglilinis ng dugo sa pamamagitan ng pag-alis ng mga nakakalason na kemikal na ginagawa ng iyong katawan.
- Ang atay ay nagbibigay ng kaligtasan sa impeksyon. Samakatuwid, ang mga impeksyon ay mas darami kung ang atay ay nasira.
Ano ang Fatty Liver?
Ang hepatic steatosis, o karaniwang kilala bilang isang mataba na atay, ay nangyayari kapag ang katawan ay may labis na taba o kapag nabigo sa pagtunaw ng taba. Nabubuo ang labis na taba sa mga selula ng iyong atay, nangongolekta at nagdudulot ng fatty liver. Ang kaunting taba sa iyong atay ay karaniwan, ngunit ang labis ay maaaring maging isyu sa kalusugan.
Sa ngayon, ang paggamot sa fatty liver disease ay medyo kumplikado dahil wala pa ring aprubadong pamamaraan o gamot.
Pangangalaga sa Iyong Kalusugan sa Atay
Ngayon ang tanong ay, “Paano ko mapapanatiling malusog ang aking atay?”
Narito ang walong sinubukan at epektibong paraan upang makamit ito:
Bawasan ang pag-inom ng alak
Kapag umiinom ka ng alak, ang iyong atay ay gumagana upang alisin ito mula sa iyong dugo sa pamamagitan ng isang mekanismo na tinatawag na oxidation. Kapag nakumpleto na nito ang proseso, ang alkohol ay nagiging carbon dioxide at tubig. Kung naipon ang alkohol sa iyong system, maaaring masira ang mga selula at organo.
Ang pag-inom ng labis na alak ay magpapahirap sa iyong atay na iproseso ito sa isang napapanahong paraan. Samakatuwid, ang mapaminsalang sangkap ay magsisimulang makaapekto sa iyong katawan, simula sa iyong atay.
Para sa pag-iwas sa alcoholic liver disease, tandaan ang sumusunod.
- Ang mga babae ay maaaring uminom ng isang alak sa isang araw
- Sa mga lalaki ay maaaring uminom ng dalawang alak sa isang araw
- Ang isang inumin o isang alak ay katumbas ng 12 ounces (oz) ng beer bawat 5 porsiyentong alkohol, 5 oz. ng alak sa bawat 12 porsiyentong alkohol, o 1.5 oz. ng mga alkohol sa bawat 40 porsiyentong alkohol.
Kumain ng malusog na diet
Pumili ng pagkain na mayaman sa prutas at gulay. Maaari mo ring limitahan ang iyong pagkain ng mga carbohydrate, na kinabibilangan ng mga matatamis, puting bigas, puting tinapay, at iba pang pinong butil. Dapat ding limitahan ang pagk ng ainmasyadong maraming saturated fats mula sa mga produktong hayop.
Kung mahilig ka sa kape, mapoprotektahan ka nito mula sa sakit sa atay. Ayon sa World Health Organization, ang madalas na pag-inom ng makatwirang halaga ng kape ay maaaring mabawasan ang posibilidad ng kanser sa atay. Ang pinababang panganib na ito ay napatunayan kamakailan sa isang pag-aaral na napapaloob ng higit sa isang libong pag-aaral. Ang isa pang pag-aaral ay nagpakita na ang mga taong may malalang sakit sa atay ay maaaring mabawasan ang kanilang panganib na magkaroon ng cirrhosis o permanenteng pinsala sa atay sa pamamagitan ng pag-inom ng kape.
Magtakda ng isang aktibong pamumuhay
Ang regular na ehersisyo ay mabuti para sa iyong isip at katawan. Ang pagpapanatili ng normal na timbang ay lumilitaw na may pangkalahatang kapaki-pakinabang na epekto sa kalusugan ng atay.
Kapag mayroon kang labis na taba, ang mga molekula ng taba ay naiipon sa mga selula ng atay. Nagdudulot ito ng pamamaga sa paligid ng tissue.
Pagbawas ng timbang, ay siya ring nangangahulugang mas lumulusog ang iyong atay. Sa tulong ng pang-araw-araw na ehersisyo, maaari mong mapanatili ang magandang timbang ng katawan at masuportahan ang kalusugan ng iyong atay.
Mag-ingat sa ilang mga gamot
Uminom lamang ng mga reseta at hindi iniresetang gamot kung kinakailangan at dapat naaayon sa dose na nareseta ng doktor. May mga partikular na gamot na maaaring makapinsala sa atay, at ang ilan sa mga ito ay nakakalason kapag inihalo sa ibang mga gamot. Kumonsulta muna sa iyong doktor bago pagsamahin ang mga herbal supplement, reseta, o mga gamot na hindi nireseta.
Magpasuri para sa viral hepatitis
Ang viral hepatitis ay isang impeksyon na nagdudulot ng pamamaga sa atay. Ang pamamaga ay nangyayari kapag ang tissue ng katawan ay humina o nahawahan, at maaaring makapinsala sa mga organ.
Ang viral hepatitis ay nahahati sa 5: Hepatitis A, Hepatitis B, Hepatitis C, Hepatitis D, Hepatitis E. Karaniwang kumakalat ang Hepatitis A at Hepatitis E kapag hinawakan mo ang tubig o pagkain na nahawahan ng dumi ng isang tao. Ang isang tao ay maaari ding magkaroon ng Hepatitis E sa pamamagitan ng pagkain ng hilaw na karne.
Sa kabaligtaran, ang Hepatitis B, Hepatitis C, at Hepatitis D ay maaaring kumalat sa pamamagitan ng dugo ng isang taong nahawaan. Ang Hepatitis B at D ay maaari ding kumalat sa pamamagitan ng pakikipag-ugnayan sa iba pang mga likido sa katawan, na maaaring mangyari tulad ng pakikipagtalik nang hindi protektado o kahit na pagbabahagi ng mga gamit na karayom. Pinapayuhan na magsanay ng ligtas na pakikipagtalik sa pangkalahatan.
Ang pagkakaroon ng regular na pagsusuri sa iyong doktor ay maaaring makatulong na matukoy kung kailangan mong magpasuri para sa hepatitis kung ikaw ay nasa mataas na panganib para dito. Ang mga pagsusuri para sa hepatitis ay hindi karaniwang ginagawa maliban kung mayroong mataas na index ng hinala para dito.
Iwasan ang paghawak o paghinga ng mga toxins
Ang mga toxins ay maaaring magdulot ng pinsala sa mga selula ng atay. Mag-ingat kapag mayroon kang direktang kontak sa lason na nasa hangin, insecticides, kemikal, at additives. Tiyaking sinusunod mo ang mga tagubilin at paalala na nakalagay sa produkto na ginagamit.
Kapag gumagamit ng aerosol o mga pang-spray, panatilihing maaliwalas ang silid at laging magsuot ng face mask. Mahalaga rin na magsuot ng guwantes, mahabang manggas, at sumbrero upang ang mga nakakapinsalang kemikal na ito ay hindi masipsip ng balat.
Tumigil sa paninigarilyo
Ang paninigarilyo ay nagpapataas ng panganib ng parehong kanser sa atay at liver cirrhosis. Batay sa isang pag-aaral, ang paninigarilyo ay naglalagay sa iyo sa mas mataas na panganib na magkaroon ng mga nabanggit na uri ng kanser.
Kapag naninigarilyo ka ng tabako, ang cirrhosis at pamamaga ng atay ay maaaring sanhi ng mga nakalalason na kemikal nito. Ang paninigarilyo ay nagpapalakas din ng produksyon ng mga cytokine, na mga kemikal na pumipinsala sa mga selula ng atay.
Mahalagang Tandaan
Dahil sa hindi magandang diyeta at pamumuhay, karamihan sa mga tao ay maaaring mahirapan sa sobrang pasanin ng mga atay. Lahat ng inumin at kinakain mo, tulad ng pagkain at gamot, ay dumaraan sa iyong atay. Sa sandaling nasira ang atay, walang paraan upang gamutin ito sa medikal maliban sa isang transplant ng atay. Pigilan ang pag-unlad ng sakit sa pamamagitan ng mas mabuting pangangalaga sa kalusugan.
Matuto pa tungkol sa Kalusugan ng Digestive rito.
Ang Hello Health Group ay hindi nagbibigay ng medikal na payo, diagnosis o paggamot.
