Pamamaga ng ari ng babae, ano ba ang maaring sanhi nito?

Ano ang vulvar swelling?

Una, mahalagang tukuyin kung ano ang vulva. Maraming tao ang napapagpalit ang vulva at vagina, gayunpaman, hindi sila pareho. Ang vulva ay isang kolektibong termino para sa mga bahagi ng female genitalia na nakikita mula sa labas. Kabilang dito ang mga istruktura tulad ng mons pubis, labia, at klitoris. Sa kabilang banda, ang vagina ay ang panloob na kanal na patungo sa matris. Paminsan-minsan, ang vulva ay maaaring mamaga (vulvitis). Bagama’t hindi nakakapinsala ang pamamaga ng ari ng babae, karamihan sa mga kaso, ay maaaring senyales ng mga malalang sakit.  Ang pamamaga ay maaaring maging pangkalahatan o sa isang partikular na lugar. 

Ang pangkalahatang pamamaga ay tinutukoy din bilang edema. Nangyayari ang edema kapag mayroong labis na likido sa mga tissue ng katawan. Bilang resulta, ang balat ay nagiging pula at namamaga. Ang edema ay maaaring dahil sa mga allergic reaction at exposure sa mga irritant. Sa ibang pagkakataon, ito ay maaaring sintomas ng isang impeksyon, tulad ng yeast infection. Ang tinukoy na mga lugar ng pamamaga ng vulva ay maaaring sanhi ng mga cyst o tumor.

Ano ang mga sintomas ng pamamaga ng ari ng babae?

Sa pangkalahatan, ang pamamaga ng ari ng babae ay madaling gamutin. Gayunpaman, dapat mo ring tingnan ang mga palatandaan ng impeksyon, lalo na kapag ang pamamaga ay sinamahan ng matinding sakit at discomfort. 

Ang pinakakaraniwang sintomas na kasama ng pamamaga ng ari ng babae ay ang: 

• Abnormal na vaginal discharge
• Pangangati ng vulva
• Pananakit habang at pagkatapos ng pakikipagtalik 
• Burning sensation kapag umiihi
• Mga paltos at sugat sa vulva

Ang pamamaga ay maaari ding sinamahan ng mga sintomas na hindi gaanong karaniwan. Kabilang dito ang:

• Mataas na lagnat
• Abnormal na pagdurugo 
• Pananakit ng tiyan at pelvic 
• Fatigue

Kailan ako dapat magpatingin sa aking doktor? 

Ang pamamaga ng vulva ay madalas hindi dahilan ng pag-aalala. Sa karamihan ng mga kaso, ito ay nawawala o madaling gamutin. Gayunpaman, maaari rin itong magpahiwatig ng isang malubhang kondisyon sa kalusugan.  Humingi ng medikal na tulong kapag ang mga sintomas ay naging masyadong masakit, hindi kaya, o kung ito ay bumalik kahit pagkatapos ng paggamot. Ang sinumang nakakaranas ng pamamaga ng ari ng babae ay dapat ding mag-ingat sa mga palatandaan ng impeksyon, tulad ng mataas na lagnat at pagkapagod.

Ano ang nagiging sanhi ng pamamaga ng vulva?

Maaaring may maraming dahilan ang pamamaga ng ari ng babae . Ang mga sumusunod ay posibleng dahilan ng pamamaga ng vulva, kasama ang mga kaukulang option sa paggamot:

Irritants

Ang vaginal area ay isang sensitibong bahagi ng katawan. Maaari itong mag-react nang masama kapag nakagamit ng ilang partikular na produkto, gaya ng mga personal care items. Ang mga kemikal at sangkap na nasa mga produktong ito ay maaaring mag-trigger ng allergic reaction. Ang mga ito ay maaaring maging sanhi ng pamamaga ng ari ng babae. Sa kasamaang palad, ang mga irritant at allergens ay karaniwang sangkap na ginagamit sa mga produkto tulad ng:

• Mga detergent sa paglalaba
• Mga sabon
• Pabango
• Mabangong toilet paper
• Lubricants
• Vaginal spray at douches 
• Mga tampon at pad
• Mga suppositories ng vaginal
• Latex condom

Ang pagsusuot ng masikip na damit at hindi angkop na undergarments ay maaari ding maging sanhi ng pamamaga ng vulva. Halimbawa, ang lace underwear ay makati, kaya pwedeng makairita sa balat.  Ang thongs at G-string ay hindi maaaring ganap na masakop ang labia. Ito ay maaaring magdulot ng friction na humahantong sa pamamaga.

Treatment: Ang pinakamadaling paraan para maiwasan ito ay ang pag-iwas sa irritant mismo. Kung may napansin kang kakaibang reaksyon sa isang bagong produkto, itigil ang paggamit nito. Gumamit ng plain water at sabon upang hugasan ang iyong mga ari dahil ang mga mabango ay maaaring magdulot ng pangangati. Bukod dito, pumili ng mga damit o panloob na damit na gawa sa maluwag na tela, tulad ng cotton. Pipigilan nito ang heat moisture na ma-trap sa iyong ari, na humahantong sa impeksyon. Makakatulong ang pagkonsulta sa isang dermatologist kung sakaling hindi matukoy ang irritant.

Sexual intercourse

Ang arousal mismo ay nagdudulot ng ilang pamamaga (paglalantad) ng labia at klitoris dahil sa pagtaas ng daloy ng dugo. Ito ay katangian ng unang (katuwaan) na yugto ng sexual response cycle. Ang pamamaga ay bababa sa normal sa huling (resolution) phase.  

Habang ang ari at nakapaligid na mga gland ay naglalabas ng lubrication sa panahon ng excitement phase, ang ilang kababaihan ay maaaring makaranas ng vaginal dryness. Ang kakulangan ng pagpapadulas o matagal na pakikipagtalik ay maaaring maging sanhi ng friction, pangangati, at kahit na mga gasgas. Ginagawa nitong hindi komportable o masakit ang sekswal na aktibidad at maaaring mamaga ang vulva.

Treatment: Ang mga over-the counter na tabletas o anti-inflammatory na gamot ay maaaring makatulong na mapawi ang sakit, at pamamaga. Isang halimbawa ng painkiller na mabibili mo ay ibuprofen. Upang mabawasan ang hindi kinakailangang friction sa panahon ng pakikipagtalik, makipag-foreplay nang higit pa o gumamit ng mga produktong pampadulas.

Impeksyon

Ang pamamaga ng ari ng babae ay maaari ring magpahiwatig ng mga problema sa paligid o sa loob ng ari. Ito ay malamang dahil sa impeksyon ng bacteria o yeast, kabilang ang: 

• Cellulitis: Ito ay nangyayari kapag ang isang hiwa ay nahawahan ng bacteria, lalo na sa panahon ng matagal na paggamot. Naaapektuhan ng bacteria ang panloob na layer ng balat na nagiging sanhi ng pamumula at pamamaga nito.
• Yeast infection: Ang namamaga na ari ay isa sa mga pangunahing sintomas ng yeast infection. Ang yeast infection ay nangyayari kapag may labis na paglaki ng Candida albicans, isang uri ng fungus na nakakaapekto sa paligid ng ari. Ito ay isang pangkaraniwang kondisyon na nakakaapekto sa 75% ng mga kababaihan isang beses kahit isang beses sa kanilang buhay.
• Bacterial vaginosis (BV): Ito ay sanhi ng labis na paglaki ng masamang bacteria sa ari. Sinisira nito ang normal na balanse ng iyong vaginal pH. Ang mga babaeng may edad na 14 hanggang 49 taong gulang ay malamang na makaranas nito sa 29.2% prevalence. Bukod sa pamamaga ng ari, nagdudulot din ang BV ng mabahong amoy sa ari at makapal na discharge.
• Mga impeksyon na nakukuha sa pakikipagtalik (sexually transmitted infections (STIs): Kabilang dito ang gonorrhea, chlamydia, at trichomoniasis. Maraming mga kaso ay walang malinaw na sintomas o asymptomatic. Gayunpaman, laganap ang pamamaga ng vaginal, kasama ang discomfort sa pag-ihi at pagdurugo.

Treatment: Para maiwasan ang karagdagang pagkalat ng bacteria, mahalagang panatilihing malinis at tuyo ang bahagi ng ari. Magpatingin sa doktor para sa tamang  paggamot. Para sa cellulitis at bacterial vaginosis, maaaring magrekomenda ang iyong doktor ng mga antibiotic para mapabilis ang paggaling. Ang mga yeast infections ay maaaring gamutin sa mga gamot na antifungal. Kung pinaghihinalaan mo na ikaw o ang iyong partner ay may STI, magpasuri kaagad.

Pagbubuntis

Normal ang pamamaga ng vulva sa panahon ng pagbubuntis. Ito ay dahil sa karagdagang presure sa pelvis at kalapit na mga daluyan ng dugo habang lumalaki ang fetus. Bilang resulta, mayroong pagpapanatili ng likido at pamamaga.

Treatment: Pahusayin ang sirkulasyon ng dugo sa pamamagitan ng paghiga o pag-angat ng iyong mga paa nang madalas sa buong araw. Maaaring magsuot ng compression na damit upang maibsan ang pamamaga ng ari ng babae. Kung nagpapatuloy ang mga sintomas, kumunsulta sa iyong doktor tungkol sa mga ligtas na gamot.

Ano ang nagpapalala ng risk sa akin sa pamamaga ng ari?

Maraming risk factors para sa pamamaga ng vulva, kabilang ang:

• Paggamit ng mabangong mga personal care products
• Douching o labis na paglilinis 
• Poor hygiene
• Pagsusuot ng masikip at hindi angkop na damit 
• Rough sexual intercourse
• Walang proteksyon na pakikipagtalik 
• Vaginal trauma 
• Pagpasok ng mga foreign objects sa ari
• History ng eczema, dermatitis, o allergy

Paano nasusuri ang pamamaga ng ari?

Ang pamamaga ng ari ng babae ay madaling masuri sa iyong mga sintomas lamang. Hihilingin ng iyong doktor ang iyong medical history, gayundin ang mga sexual habits para makatulong na matukoy ang mga posibleng dahilan ng pamamaga. Bukod dito, mayroong ilang mga test na maaaring irekomenda ng iyong doktor para maiwasan ang mga impeksyon at iba pang komplikasyon sa kalusugan. 

Pisikal na eksaminasyon: Ito ay para tingnan kung may mga pinsala, pamamaga, at iba pang nakikitang pagbabago sa paligid ng ari ng babae

Vaginal o vulvar swab: Ito ay ginagamit kapag ang pamamaga ay sinamahan ng pananakit ng tiyan, pagdurugo, at hindi pangkaraniwang discharge. Kumukuha ng sample para sa test para sa mga potensyal na sakit o impeksyon na nakukuha sa pakikipagtalik.

Biopsy: Kinokolekta ang sample ng tissue mula sa ari upang matukoy ang sanhi ng pamamaga. Ginagawa rin ito kung biglang lumitaw ang mga bukol sa vaginal walls. 

Pagsusuri ng discharge: Kinokolekta ang isang sample ng discharge sa vaginal para sa pagsusuri. 

Lifestyle changes at home remedies

Ang paggamot para sa pamamaga ng vulva ay depende sa sanhi. Kung impeksyon ang sanhi, magrereseta ang iyong doktor ng mga antibiotic o mga gamot na antifungal. Ang surgical intervention ay kinakailangan para sa pag-alis ng mga cyst at bukol.   

Bukod sa mga ito, ang pagsunod sa wastong kalinisan ay isa sa mga pinaka-epektibong paraan para  maiwasan ang mga impeksyon sa vaginal at pamamaga ng ari ng babae. 

Kadalasan, ang pamamaga ng vulva ay dahil sa isang irritant. Pinakamabuting panatilihing tuyo at malinis ang iyong ari. Iwasan ang mga mabangong produkto na maaaring makairita sa iyong balat, kabilang ang mga personal na gamit sa pangangalaga.

Mayroon ding mga home remedies na maaari mong subukan para sa namamagang ari:

• Ice pack: Maglagay ng mga ice pack o cold compress sa mga apektadong bahagi upang maibsan ang pananakit at mabawasan ang pamamaga.
• Probiotics: Ipinapakita ng mga pag-aaral na ang mga probiotic ay epektibo sa paggamot ng mga impeksyon tulad ng bacterial vaginosis. Ang pagkaing mayaman sa probiotic ay kinabibilangan ng yogurt at kimchi.
• Sitz bath: Ginagawa ito sa pamamagitan ng pag-upo sa isang mainit at mababaw na paliguan upang maibsan ang pananakit ng iyong ari.
• Apple cider vinegar: Ito ay isang tanyag na lunas kapag mayroon kang impeksyon sa yeast infection. Ang acidic na bahagi ng suka ay maaaring pumatay ng mga nakakapinsalang mikroorganismo, kabilang ang yeast. Maglagay ng kalahating tasa ng apple cider vinegar sa iyong tubig sa paliguan.

Kung mayroon kang anumang mga katanungan, mangyaring kumunsulta sa iyong doktor upang mas maunawaan ang pinakamahusay na solusyon para sa iyo.

Key Takeaways

Finally, ang pamamaga ng ari ng babae ay hindi karaniwang sanhi ng pag-aalala. Sa karamihan ng mga kaso, nalulutas ito ng sarili. Ang pagpapanatili ng wastong kalinisan at pagsasanay ng safe sex ay ilan sa mga pinakamabisang paraan para pamahalaan o maiwasan ang pamamaga ng vulva. Gayunpaman, kung ang pamamaga ay sinamahan ng abnormal na discharge, pananakit, o pagdurugo, pinakamahusay na makipag-usap sa iyong doktor o gynecologist para sa paggamot.

[embed-health-tool-ovulation]