Ang human scabies ay tumutugon sa isang parasitic na impeksyon na bunga ng sarcoptes scabiei var hominis, na kilala rin sa tawag na human itch mite. Ngunit paano ba matutukoy ang mga scabies? Isang mabisang paraan ay sa pamamagitan ng pagbabantay sa mga sintomas ng scabies.
Ang human itch mite ay nakapapasok sa balat ng tao sa pamamagitan ng paghuhukay; sa layuning makapangitlog. Ito ay nakapagpapatindi ng pangangati at sintomas ng rashes. Ang impeksyon ng scabies ay maaaring magbunga ng iba’t ibang komplikasyon lalo na kung magaganap ang bacterial infection. Maaari itong magdulot ng mas malalang mga kondisyon gaya ng septicemia, malalang sakit sa bato, at sakit sa puso. Sa mga nakalipas na taon, ang scabies, kasama ng iba pang kaparehong kondisyon, ay napasama sa talaan ng Neglected Tropical Diseases (NTDs).
Sanhi ng Scabies
Ang contact ng isang tao sa sarcoptes scabiei var hominis ang dahilan ng scabies. Ang mga parasite na ito ay kumikilos sa pamamagitan ng paghuhukay ng upper layer ng balat, kung saan sila tumitira, nananatili, at nangingitlog. Ang mga scabies ay pwedeng mahawa mula sa isang tao patungo sa isa pa. Ito ay maaaring mangyari sa pamamagitan ng malapit na skin-to-skin contact sa isang taong infected.
Bagaman hindi pangkaraniwan, ang mga parasite na ito ay maaaring makaapekto sa mga taong nakahawak ng mga bagay na hinawakan ng isang taong infected nito.
Crusted Scabies
Ang ilang mga tao ay nakararanas ng hyperinfestation mula sa mga itch mites. Ang kondisyong ito ay tinatawag na crusted scabies. Ang crusted scabies ay kadalasang nararanasan ng mga nakatatanda at mga taong may mahinang resistensya. Maaari silang magkaroon ng 4,000 na mites sa bawat gramo ng balat kumpara sa 10 hanggang 20 mites lamang sa isang karaniwang pasyenteng may scabies.
Sintomas ng Scabies
Bilang tulong para maunawaan kung paano makikilala ang scabies, ang mga sintomas ay maaaring makita kapag nahukay na ng mga mites ang ibabaw na bahagi ng balat. Ang mga itlog ng mga mites ay nanpipisa sa loob ng tatlo hanggang apat na araw at lumalaki bilang adultong mites sa loob ng isa hanggang dalawang linggo. Makalipas ang apat na linggo, ang taong naimpeksyon ay makararanas ng allergic reaction sa pagkakaroon ng mite proteins at mga ipot kung saan nahukay ang scabies, na nagiging dahilan ng pagdama at pagtindi ng pangangati at sintomas ng rashes.
Ang mga pasyenteng naaapektuhan ng scabies ay kadalasang nakararanas ng sumusunod:
- Matinding pangangati
- Para sa mga adulto, pahabang uka sa balat at mga vesicle sa paligid ng daliri, pulso, at binti na maaaring kapansin-pansin. Ito ay mukhang mga linya sa balat na kadalasan ay kakulay nito o hindi naman kaya’y mala-abong puti ang kulay.
- Ang mga bata at sanggol naman na na-impeksyon ay karaniwang nakararanas ng rashes sa mas malawak na bahagi ng katawan na nakaaapekto sa kanilang mga kamay, paa, at sa ilang pagkakataon, ay anit.
Ang panghahawa ay posible kahit bago pa man ang paglabas ng mga sintomas.
Para sa mga pasyenteng nagsimula sa pagkakaroon ng crusted scabies, maaari silang magkaroon ng makapal at namamalat na crusts na makikita sa ilang mga bahagi ng katawan gaya ng mukha.
Paano Makikilala ang Scabies: Panggagamot
Mahalaga na maghanap ng tulong-medikal para maiwasan ang paglala ng impeksyon.
Maaaring kamutin ng mga batang may scabies ang kanilang mga rashes. Ang sobrang pagkamot ay maaaring magdulot ng mga bacterial infection. Maaaring putulin ng mga magulang ang kuko ng kanilang mga anak para maiwasan ang pangyayaring ito.
Ang World Health Organization ay nagpapanukala ng paglalagay ng gamot sa scabies na naglalaman ng sumusunod:
- 5% permethrin
- 0.5% malathion
- 10-25% benzyl benzoate emulsion o 5-10% sulphur ointment
Sa kadahilanang ang mga taong may scabies at nasa maagang stage pa lamang ng impeksyon ay maaaring wala pang nararamdamang sintomas, iminumungkahi na ang gamot na ito ay gamitin ng lahat ng nakatira sa bahay kasama ng isang pinaghihinalaang may impeksyon at gayundin, pag-uulit ng nasabing paraan ng panggagamot sa anumang paraan at tagal na kinakailangan.
Key Takeaways
Matuto nang higit pa tungkol sa mga Nakahahawang Sakit sa Balat dito.
