Paano Maiiwasan Ang Ectopic Pregnancy? Heto Ang Maaaring Gawin

Pagkatapos ng fertilization, ang meeting ng sperm cell at egg cell, ang fertilized egg, na tinatawag ding zygote, ay karaniwang nai-implant sa sinapupunan. Ito ang simula ng isang normal na pagbubuntis. Gayunpaman, may mga pagkakataon na ang implantation ay nangyayari sa labas ng sinapupunan, na tinatawag na ectopic pregnancy. Paano ito nangyayari? Paano maiiwasan ang ectopic pregnancy?

Ano ang Ectopic Pregnancy

Gaya ng nabanggit, ang isang ectopic pregnancy ay nangyayari kapag ang fertilized egg ay itinanim kahit saan sa labas ng sinapupunan o ng matris. Ang mga uri ng ectopic pregnancy ay depende sa lokasyon ng implantation. Ang ilan sa mga uri ay kinabibilangan ng:

• Tubal Pregnancy. Nangyayari ito kapag naganap ang implantation sa fallopian tube, ang tubo na nag-uugnay sa mga obaryo sa matris. Bukod pa rito, ang tubal pregnancy ay ang pinaka common sa lahat ng uri ng ectopic na pagbubuntis.
• Ovarian Pregnancy. Minsan, ang zygote ay natatanim sa obaryo mismo, na nagreresulta sa isang ovarian na pregnancy.
• Abdominal Pregnancy. Mayroon ding mga pagkakataon na ang zygote ay nagtatanim sa anumang organ sa loob ng peritoneal na lukab; ito ay tinatawag na abdominal ectopic pregnancy.
• Cervical Pregnancy. Ang cervical pregnancy ay isang bihirang uri, na binubuo ng mas mababa sa 1% ng mga kaso. Nangyayari ito kapag ang zygote ay na-implant  pababa sa matris sa cervix – ang daanan na nag-uugnay sa matris sa ari.

Tandaan na ang talakayan kung paano maiiwasan ang ectopic pregnancy ay depende rin sa uri ng ectopic pregnancy. Ito ay dahil ang bawat uri ng ectopic pregnancy ay maaaring magpakita ng iba’t ibang signs and symptoms. Sa artikulong ito, mas ang focus  natin ay ang pinaka common, ang tubal pregnancy. 

Mga Posibleng Sanhi ng Ectopic Pregnancy

Kung pag-uusapan kung paano maiiwasan ang ectopic pregnancy, kailangan nating palalimin ang ating kaalaman sa mga posibleng sanhi nito. Una, tandaan na ang fertilization ay karaniwang nangyayari sa fallopian tube. Kung may problema sa pagdadala ng zygote mula sa fallopian tube patungo sa matris (tulad ng pagbara o damage), maaaring mangyari ang tubal ectopic pregnancy.

Ang mga fallopian tubes ay maaaring magkaroon ng pinsala mula sa:

• Paninigarilyo.

  Ang paninigarilyo ay nagdaragdag ng risk ng mga komplikasyon sa pagbubuntis kasama ang ectopic pregnancy.

• PID o Pelvic Inflammatory Diseases.

  Kabilang dito ang mga impeksiyon na nakukuha sa pakikipagtalik tulad ng gonorrhea at chlamydia. 

• Endometriosis.

  Ang endometriosis ay isang kondisyon kung saan ang mga cell na dapat na nakahanay sa matris ay nabubuo sa ibang lugar. Ito ay maaaring magdulot ng scarring sa fallopian tubes.

• Mga nakaraang operasyon.

  Ang fallopian tube o mga operasyon sa tiyan ay maaari ding maging sanhi ng scarring at pagbabara.

• In vitro fertilization.

  Ang mga babaeng sumasailalim sa mga fertility treatment tulad ng in vitro fertilization ay mayroon ding mas mataas na risk para sa ectopic pregnancy.

•  IUD or Intrauterine Device.

  Ang IUD ay isang uri ng paraan ng birth control. Sinasabi ng mga eksperto na ang isang babaeng mabubuntis habang gumagamit ng IUD ay maaaring may mas mataas na posibilidad na magkaroon ng ectopic pregnancy.

Paano Malalaman na Ectopic Pregnancy

Higit sa pag-alam sa mga sanhi, dapat mong malaman kung paano maiiwasan ang mga komplikasyon ng ectopic pregnancy.  Makakaiwas ka sa risk ng ectopic pregnancy kung alam mo ang mga palatandaan ng mga sintomas.

Ang Pinakamaagang Mga Palatandaan at Sintomas

Sa kasamaang palad,ang ectopic pregnancy ay mahirap ma detect sa kanyang early stages. Magkakaroon ka ng mga sintomas ng isang normal na pagbubuntis, tulad ng pagkawala ng  regla, pagduduwal, pananakit ng suso, at pagkapagod. Kung kukuha ka ng pregnancy test, lalabas din itong positibo.

Gayunpaman, ang pagbubuntis na ito ay hindi magpapatuloy bilang normal. Habang lumalaki ang sanggol sa fallopian tube o sa ibang lugar sa labas ng matris, ang mga palatandaan ay lalabas nang paisa-isa. Partikular, ang mga sintomas ay maaaring magpakita sa pagitan ng ika-4 at ika-12 linggo.

• Vaginal Bleeding.

  Kung hindi mo pinaghihinalaan ang pagbubuntis, maaari mong isipin na ang pagdurugo ng ari ay ang iyong normal na buwanang regla. Gayunpaman, hindi tulad ng normal na dugo ng panregla, ang vaginal blood sa ectopic pregnancy ay maaaring dark brown at matubig. Bukod pa rito, hindi ito “tuloy-tuloy,” madalas itong nagsisimula at humihinto.

• Sakit ng tiyan.

  Dahil maraming bagay ang maaaring dulot ng pananakit ng tiyan, tulad ng hindi pagkatunaw ng pagkain at gas, mahirap malaman na ang sintomas na ito ay isang ectopic pregnancy. Gayunpaman, kung gusto mong malaman kung paano maiiwasan ang ectopic pregnancy, dapat mong tandaan ang pananakit ng tiyan. Tipikal na maaari mong maramdaman ang sakit na ito sa isang bahagi ng iyong ibabang tiyan.

• Shoulder Pain.

  Para maging mas specific, mararamdaman mo ang sakit sa dulo ng iyong balikat. Ito ang bahagi ng dulo ng balikat at nagsisimula naman ang iyong braso. Tinatawag ito ng mga doktor na “referred pain,” at maaaring mangyari ito kapag ang isang ruptured ectopic pregnancy ay nagdudulot ng internal bleeding na nakakaapekto sa diaphragm (ang diaphragm at dulo ng balikat ay may parehong set ng sensory nerves). 

• Sakit kapag umiihi at dumudumi.

  Sa isang ectopic pregnancy, maaari kang makaranas ng sakit kapag umiihi ka o dumudumi. Maaari ding magka diarrhea.

Kailan Dapat Magpatingin sa Doktor

Kung pinaghihinalaan mo ang pagkakaroon ng kondisyong ito, ang pinakamahusay na gawin kung paano maiiwasan ang mga komplikasyon ng ectopic na pregnancy ay humingi kaagad ng medikal na atensyon. Sa madaling salita, kung naniniwala ka na maaaring buntis ka at pagkatapos ay maranasan mo ang alinman sa mga sintomas na inilarawan sa itaas, kumunsulta kaagad sa iyong doktor o pumunta sa emergency room para sa agarang pagsusuri.

Bukod pa rito, dapat kang humingi kaagad ng tulong medikal kung magkakaroon ka ng mga sumusunod na emergency symptoms:

• Matalim at biglaang pananakit sa tiyan; ang sakit ay maaari ding ilarawan bilang “intense”
• Light-headedness o pakiramdam nanghihina o nahihilo
• Napakaputla ng itsura
• Masama ang pakiramdam

Ang mga palatandaang ito ay maaaring magpahiwatig ng pagkalagot ng isang fallopian tube. Ang isang rupture ay nangyayari kapag ang ectopic pregnancy ay lumaki, sapat upang mag “split-open” ang fallopian tube. Tandaan na ito ay isang medical emergency at ang operasyon ay kinakailangan upang ihinto ang pagdurugo.

Treatment

Sa sandaling masuri ng doktor ang isang ectopic pregnancy, kailangan nilang gamutin ito kaagad upang maiwasan ang mga komplikasyon. Karamihan sa paggamot ay kinabibilangan ng:

• Medications. Kung ang ectopic pregnancy ay nalaman nang maaga, ang doktor ay maaaring magreseta ng mga gamot upang tapusin ang pagbubuntis. Ang isang gamot, methotrexate, ay maaaring gamitin upang maiwasan ang operasyon. Pero kailangan mo ng monitoring upang makita kung ito ay gumana o kung ito ay magdudulot ng mga komplikasyon.
• Surgery. Kung lumampas ang ectopic pregnancy sa unang ilang linggo, ang doktor ay maaaring mag-opt para sa surgery sa halip na gamot. Ang isang uri ng operasyon para dito ay ang laparoscopic na pagtanggal ng ectopic pregnancy o pagtanggal ng nasirang fallopian tube, na nangangailangan lamang ng maliit na hiwa upang maalis ang ectopic tissue at ayusin ang mga pinsala.

Paano Maiiwasan ang Ectopic Pregnancy

Sa kasamaang palad, ang mga kasanayan kung paano maiiwasan ang ectopic pregnancy ay napaka limitado. Bukod pa rito, hindi talaga pinipigilan ng mga kasanayang ito ang kondisyon; sa halip, pinapababa lang nila ang risk.

• Iwasan ang paninigarilyo dahil pinapataas nito ang panganib ng ectopic pregnancy.
• Gumawa ng mga paraan para maiwasan ang mga sexually transmitted disease, tulad ng paggamit ng condom at pagiging maingat sa iyong mga sexual partners. Papababain nito ang risk na magkaroon ng mga PID, na isa sa mga posibleng dahilan ng ectopic pregnancy.

Key Takeaways

Pagkatapos ng isang ectopic pregnancy, maglaan ng lahat ng oras na kailangan mo upang makayanan ang nangyari. Dahil maaari kang magkaroon ng depresyon, huwag mag-atubiling humingi ng suporta sa iyong mga mahal sa buhay. Bukod pa rito, maaari ka ring makipag-usap sa iyong health care provider.

Ang mga kababaihan ay madalas na nag-aalala sa posibilidad ng isa pang pagbubuntis pagkatapos ng isang ectopic. Unawain na ang pagdaan sa isang ectopic pregnancy ay hindi nangangahulugan na hindi ka na mabubuntis. Gayunpaman, maaari itong magresulta sa:

• Hirap sa pagbubuntis
• Isa pang ectopic na pagbubuntis

Bagama’t walang tiyak na mga hakbang sa kung paano maiiwasan ang ectopic pregnancy, maaari mong gawin ang mga practices na magpapababa sa risk na magkaroon ng nasabing kondisyon.