Kadalasan, ang mga tao ay may paniwala na nakukuha ng isang tao ang tetanus sa pamamagitan ng exposure sa kalawang at iba pang mga metal. Kapag natapakan ng isang bata ang mga bagay tulad ng isang makalawang na pako, may mga magulang na agad na humihingi ng tetanus shot para sa kanilang mga anak. Ngunit alam mo ba na ang kalawang ay hindi talaga nagdudulot ng impeksyon sa tetanus? Kailan nanganganib na magkaroon ng tetanus ang isang bata? At ano ang mga sintomas ng tetanus na kailangan mong alalahanin?
Tetanus, Ipinaliwanag
Ang tetanus ay isang malubhang sakit na dulot ng mga spores ng Clostridium tetani. Maaaring makita ang partikular na bacterium sa lupa, laway, alikabok, at dumi. Dagdag pa rito, posible rin itong makapasok sa katawan sa pamamagitan ng mga sumusunod:
- Malalim na mga hiwa at daplis
- Hati o buka sa balat
- Paso
- Kagat ng hayop
- Mga body piercings, tattoo, at injections
- Mga pinsala sa mata
- Intravenous drug contamination
Ang impeksyon mula sa bacteria na ito ay nagdudulot ng mga sintomas ng tetanus tulad ng masakit na muscle contractions, lalo na sa mga jaw at neck muscles. Ito ay karaniwang tinutukoy bilang “lockjaw.”
Mahalagang tandaan na ang impeksyon ay walang kapasidad na maipasa ito mula sa isang tao patungo sa susunod. Kahit na, maaari itong makaapekto sa mga tao sa lahat ng edad. Ito ay pinakakaraniwan — at sa parehong oras, pinaka-mapanganib — sa mga bagong silang na sanggol at kanilang mga ina na walang proteksyon ng bakuna.
- Maternal tetanus. Ito ay tumutukoy sa impeksyon na nagaganap sa loob ng anim na linggo pagkatapos ng pagbubuntis.
- Neonatal tetanus. Sa ganitong uri ng impeksyon, maaaring mangyari ang ilang sintomas ng tetanus sa loob ng unang 28 araw ng buhay.
Bakit Madalas Nauugnay Ang Tetanus Sa Kalawang?
Hindi ang kalawang na bahagi ng isang pako o mula sa anumang iba pang materyal ang nagiging sanhi ng impeksyon. Sa halip, ang anumang pinsala sa balat, kabilang ang mga paso at paltos, ay ginagawang posible para sa mga bacteria na nagdudulot ng tetanus na makaapektuhan ang mga tao.
Kung ang mga metal na bagay o iba pang mga itinapon na bagay ay naiwan sa kalikasan sa mahabang panahon, sila ay nangangalawang at nakakokolekta ng bacteria. Ang koneksyon sa pagitan ng kalawang at bacteria ay purong correlative, hindi causative.
Sinumang tao na hindi nakatanggap ng tetanus shot ay nasa panganib na magkaroon ng sakit. Ang mga indibidwal sa partikular na mga trabaho ay may mas malaking panganib na magkaroon ng tetanus. Kabilang dito, ngunit hindi limitado sa, mga magsasaka, bumbero, at mga construction workers. Ang mga gumugugol ng oras sa labas, tulad ng mga hardinero, o kahit na mga camper, ay mayroon ding mas mataas na panganib.
Mga Sintomas Ng Tetanus Na Dapat Bantayan
Maaaring lumitaw ang mga senyales at sintomas sa isang lugar na humigit-kumulang 3-21 na araw pagkatapos na makapasok ang bacteria sa katawan sa pamamagitan ng isang sugat. Ang karamihan sa mga kasong ito ay nangyayari sa loob ng 14 na araw.
Ang generalized tetanus ay ang pinakakaraniwang uri ng tetanus. Unti-unting lumalabas sa simula ang mga senyales at sintomas ng tetanus, pagkatapos ay lumala ang mga ito sa loob ng dalawang linggo. Karaniwan silang nagsisimula sa panga at bumababa sa katawan.
Dalawang hindi pangkaraniwang uri ng tetanus ay localized tetanus at cephalic tetanus.
Kabilang sa mga pangkalahatang sintomas ng tetanus ay:
- Pamumulikat at paninigas, hindi nagagalaw na mga muscles sa iyong panga (muscle rigidity)
- Kahirapan sa paglunok
- Muscle tension sa paligid ng iyong mga labi, kung minsan ay nagreresulta sa isang patuloy na pag-grin
- Muscle spasms at paninigas ng iyong leeg
- Matigas abdominal muscles
Ang tetanus ay umuusad upang magdulot ng masakit, seizure-like spasms na tumatagal ng ilang minuto (generalized spasms). Karaniwang umaarko ang leeg at likod, samantala ang mga binti naman ay tumitigas. Maaaring nakataas ang mga braso ng ilang mga tao papalapit sa katawan habang nakakuyom ang kanilang mga kamao. Ang kahirapan sa paghinga ay maaaring magresulta mula sa muscle rigidity sa leeg at tiyan.
Ang mga maliliit na kaganapan na nagpapasigla sa mga pandama ay maaaring magdulot ng matinding pulikat. Kabilang dito ang malakas na tunog, pisikal na paghawak, draft, o liwanag.
Ang iba pang mga sintomas ng tetanus na maaaring maranasan ay kinabibilangan ng:
Sa pamamagitan ng mga sintomas na ito ay maaaring masuri ng mga doktor ang impeksyon.
Key Takeaways
Ang tetanus ay isang posibleng nakamamatay na kondisyon. Humingi ng emergency medical attention kung ikaw o ang iyong anak ay may mga sintomas ng tetanus.
Kasama sa mga hakbang sa pag-iwas ang pagpapabakuna at wastong pangangalaga sa sugat. Gumagamit din ang ilang doktor ng ilang partikular na gamot upang makatulong na maiwasan ang impeksyon sa mga kaso kung saan ang isang tao ay malubhang nasugatan at hindi nakatanggap ng proteksyon laban sa tetanus.
Alamin ang iba pa tungkol sa Nakahahawang Sakit dito.