Rashes Lang Ba, o Monkeypox Na? Heto Ang Dapat Mong Malaman

Kaalinsabay ng patuloy na paglawak ng outbreak ng monkeypox sa daigdig, nagpresenta ang Department of Health (DOH) ng isang diskusyon sa kung anu-ano ang pagkakaiba ng monkeypox, bulutong, at tigdas noong ika-22 ng Abril 2022. Malaki ang pwedeng maitulong ng forum na ito upang malaman kung monkeypox ba ang nasa balat ng tao o rashes lalo na at ngayong 2024 ay mayroong kaso ulit ng kaso ng monkeypox sa Pilipinas.

Mahalaga na magkaroon ng kaalaman tungkol sa pagkakaiba ng mga sakit na ito upang maiwasan ang maling paggamot. Basahin ang artikulong ito para sa mga mahahalagang impormasyon kung paano malalaman kung monkeypox ba ang nasa balat ng isang indibidwal.

Pero bago ang lahat, alamin muna natin ang mga importanteng detalye tungkol sa monkeypox.

Paano Naipapasa Ang Monkeypox Sa Tao?

Ayon kay Dr. Marissa Alejandria ng DOH Technical Advisory Group, ang monkeypox ay isang viral zoonotic disease na pwedeng maipasa ng hayop sa tao. Isa sa halimbawa ng transmission nito ay ang pagkakaroon ng contact ng tao sa isang infected animal na may monkeypox.

Bukod pa rito, sa pamamagitan din ng pakikipag-ugnayan ng tao sa mga kontaminadong produkto ng hayop at kontak sa mga indibidwal na infected ng virus, pwedeng magkaroon ng monkeypox ang isang tao.

Binigyang-diin din ni Dr. Alejandria na maaari rin makuha ang sakit sa pamamagitan ng hindi protektadong pakikipag-ugnayan sa mga sumusunod:

• Respiratory droplets
• Lesion material
• Body fluid
• Kontaminadong gamit o materyales

Saan Maaaring Pumasok Ang Monkeypox?

Ang monkeypox ay pwedeng pumasok sa ating respiratory tract, bibig, mata at sa mga napinsalang balat. Kaya naman ang simpleng pag-iingat sa sarili gaya ng pagsusuot ng mask ay makakatulong upang makaiwas sa sakit.

Paano Malalaman Kung Monkeypox Ba Ang Nasa Ating Balat?

Ang pagpapakonsulta sa doktor ang pinakamabisang paraan upang makumpirma kung ang rashes na makikita sa’yong balat ay bahagi ng sintomas ng monkeypox.

Dagdag pa rito, batay na rin sa pahayag ni Dr. Alejandria ang taong na-infect ng monkeypox ay maaaring makaranas ng lagnat sa loob ng 1-4 araw bago madebelop ang rashes sa balat ng isang indibidwal. 

Ang monkeypox ay maaaring maging sanhi ng rashes na katulad sa mga itsura ng iba pang kondisyon sa balat gaya ng acne, syphilis, at herpes. Kaugnay nito, hindi ipinapayo ng mga doktor ang pagsasagawa ng self-diagnosis tungkol sa kondisyon sa balat dahil maaaring magresulta ito ng maling paggamot. Kaya naman ipinapayo ang pagpapakonsulta sa doktor lalo na kung mapapansin na may abnormalidad na nagaganap sa iyong balat. 

Binanggit din ni Dr. Alejandria na ang pagkakaroon ng enlarged lymph nodes o kulani ay sa monkeypox lamang makikita. Ito ang “distinguishing features” ng monkeypox, kumpara sa bulutong at tigdas.

Anu-Ano Pa Ang Pagkakaiba Ng Monkeypox Rash Sa Iba Pang Skin Conditions?

“Sa bulutong tubig, pwede magkakaiba. Meron parang pantal lang, meron iba may tubig na. Tapos sa measles naman… wala siyang rash na may tubig. Flat lang ‘yung sa measles na mapula. Parang pantal, parang allergy,” pahayag ni Dr. Alejandria.

Ang rash development ng monkeypox ay makokonsidera na mabagal habang mabilis naman ang pag-debelop ng bulutong at tigdas sa balat ng tao.

Pagdaragdag pa ni Dr. Alejandria, ang rashes ng monkeypox ay mas siksik sa paligid ng bahagi ng mukha, palad, at talampakan. Habang ang mga pantal naman ng bulutong-tubig ay mas siksik sa katawan ng tao, at ang tigdas ay madalas na nagsisimula sa face area at kumakalat pababa sa ating katawan.

Mayroon Bang Bakuna Para Sa Monkeypox?

“Yes, smallpox vaccine can protect against monkeypox. Kasi ‘yung virus that causes smallpox, monkeypox, magkakamag-anak ‘yang mga ‘yan, so may cross protection na tinatawag. “It’s just that wala pa tayo ngayong supply ng vaccines, smallpox. There’s a small supply. Kasi nung na eradicate na ‘yung smallpox nung 1980s… wala nang masyadong production ng vaccine,” ayon kay Dr. Alejandria.

Dagdag pa rito, ang Health Epidemiology Bureau director Dr. Alethea de Guzma ay nagsabu na ang monkeypox ay classified bilang “notifiable disease” na nangangahulugan na ang lahat ng tao na nasa ilalim ng imbestigasyon ay dapat na ma-report sa Epidemiology Bureau at concerned units.

Matuto tungkol sa Nakakahawang Sakit dito.