Pagkakaroon ng Obesity: Lahat ng Dapat Mong Malaman

Ang pagkakaroon ng obesity ay isang kondisyon na nakakaapekto sa higit sa 650 milyong adults sa buong mundo. Ito ay pinaka karaniwang kondisyon sa buong mundo, at ang obesity  sa Pilipinas ay isang  malubhang problema sa kalusugan.

Makatotohanan ito  dahil ang  obesity  ay maaaring humantong sa  malubhang problemang pangkalusugan tulad ng sakit sa puso, hypertension, diabetes, at kanser. 

Ano ang Kahulugan ng Pagiging Obese?

Kadalasan, iniuugnay ng mga tao ang pagiging obese sa timbang niya. Bagama’t totoo na ang obesity  ay tumitimbang ng higit sa karaniwang tao, ngunit  hindi lamang ito ang tanging paraan upang matukoy kung ang isang tao ay obese  o hindi.

Ang pangkalahatang kahulugan  ng obesity ay pagkakaroon ng labis na taba sa katawan. Ang sobrang taba na ito ay magdudulot ng maraming masamang epekto sa kalusugan, at ito ang dahilan kung bakit ang mga obese ay mas madaling magkaroon ng mga problema sa kalusugan kumpara sa iba. 

Isang maling palagay  sa obesity ay may kaugnayan sa  kosmetiko. Gayunpaman, ang  obesity ay isang malubhang problema sa kalusugan.

Ito ang dahilan kung bakit ang obese  ay inirerekomenda na magbawas ng timbang at sikapin na  magkaroon ng wastong  timbang hangga’t maaari

Paano ang mga Taong Sobra ang  Timbang?

Karaniwang tanong, ay  kung ang mga taong sobra sa timbang ay pareho ang panganib sa kalusugan gaya ng mga obese. Ang sagot ay oo, kahit na ang mga taong sobra sa timbang ay maaaring magkaroon ng bahagyang problema kumpara sa mga taong obese. 

Dahil ang mga taong sobra sa timbang ay mayroon pa ring labis na taba sa katawan at pinapataas nito ang panganib na magkaroon ng mga problema sa kalusugan.

Kaya mahalaga  para sa mga taong sobra sa timbang na subukan at bawasan ang kanilang timbang, at panatilihin itong mababa kung gusto nilang maging mas malusog.

Pagkakaroon ng Obesity sa  Pilipinas

Katulad sa ibang bansa, ang obesity sa Pilipinas ay isang seryosong problema sa kalusugan.

Sa kabila nito, mahirap makahanap ng  estadistika, pag-aaral, at impormasyon tungkol sa estado ng obesity sa bansa.

Ngunit batay sa isang pag-aaral na isinagawa,  sa 9,000 na may sapat na  gulang noong 2013, humigit-kumulang 30% sa kanila ay obese. 

Napag-alaman din na ang mga taong naninirahan sa  urban na lugar ay may posibilidad sa  pagkakaroon ng obesity  kaysa  sa  rural. 

Ang isa pang kadahilanan  upang madagdagan ang  pagkakaroon  ng obesity  ay ang economic status. Ang mga taong  sobra sa timbang ay may posibilidad na  mas mayaman kumpara sa  may malusog na timbang o kulang sa timbang.

Nangangahulugan ito na ang mga salik ng pamumuhay ay malaki ang papel sa paglaganap ng labis na  obesity  sa bansa. 

Paano Malalaman Kung Ikaw ay Obese?

Isang  karaniwang tanong,   kung paano  malalaman kung ikaw ay obese o hindi? Dahil ang  obesity ay isang kondisyon, kailangan itong masuri ng isang doktor, at ito ay maaaring gawin sa pamamagitan ng iba’t ibang paraan.

Paano masasabing ang tao ay Clinically Obese ? 

Ang  pagkakaroon ng obesity ay karaniwang sinusukat gamit ang BMI o Body Mass Index ng isang tao. Ito ay isang  paraan ng pagkalkula kung gaano karami ang  mass na taglay ng  isang tao kaugnay ng kaniyang taas.

Ang pormula na ginamit ay hinahati ang timbang (kilo) sa  taas (metro kwadrado).

Narito ang ibig sabihin ng mga numero ng BMI ng isang tao

• BMI ay mas mababa sa 18.5, nangangahulugan  na kulang sa timbang.
• Pagkakaroon ng BMI na 18.5 hanggang 24.9, nangangahulugan na  normal.
• BMI na 25.0- 29.9,  nangangahulugan na sobra sa timbang.
• BMI na 30 pataas,  nangangahulugan na obese. 

May limitasyon ang paraang  BMI dahil hindi nito isinasaalang-alang ang muscle mass. Ang muscle mass ay mas siksik kumpara sa taba, kaya ang isang matipuno at maskuladong tao ay maaaring magkaroon ng parehong timbang sa isang obese, ngunit walang nauugnay napanganib sa kalusugan. Ito ang dahilan kung bakit ang timbang ay hindi ang pinakatumpak na paraan ng pagsukat ng kalusugan ng  tao.

Ang pinaka epektibo at pinakatumpak na paraan ay ang pagkonsulta sa iyong doktor.

Gayunpaman, ang paraang BMI ay maaaring magbigay ng makatwirang pagkalkula kung obese o hindi. Maaari mong suriin ang iyong BMI dito.

Mga Dahilan ng Pagkakaroon ng Obesity

Ayon sa  kwento, ang  pagkakaroon ng obesity  ay nangyayari sa mga taong walang sapat na pagpipigil sa sarili. Gayunpaman, hindi ganoon kasimple, dahil ang  obesity ay  resulta ng maraming dahilan.

Narito ang mga posibleng dahilan kung bakit ang isang tao ay obese:

• Ang diet  na maraming kaloriya
• Kakulangan sa pisikal na gawain
• Henetika
• Maaaring ang side-effect ng gamot
• Mga sakit  na nagpapataas ng timbang
• Hindi malusog na coping mechanism

Ang obesity ay hindi  one-dimensional lamang gaya ng iniisip ng ilang tao, kung kaya’t ang isang multifaceted na paraan sa pagbaba ng timbang ay mahalaga upang matiyak na ang pagpayat ay pagpapanatili ng pagiging malusog.

Ano ang Nagpapataas ng Panganib sa Obesity  ng Isang Tao?

Narito ang ilang panganib para sa obese:

Pag-uugali

Ang stress, pagkabalisa, at depresyon ay mga panganib  na dulot ng obesity. Ang mga problemang ito kung minsan ay maaaring maging sanhi ng hindi malusog na coping mechanism, tulad ng labis na pagkain.

Sa kalaunan, ito ay maaaring maging sanhi ng pagiging obese, na maaari ring magdagdag sa  stress.

Hormonal

 Ang di balanseng hormone ay maaaring sanhi ng pagtaas ng timbang ng isang tao. Ang  pagbabago sa hormone ay nag-aambag  sa  obesity, may mga nanay na nahihirapang magbawas ng timbang  mula sa panahon ng pagbubuntis. Kung ang  tao ay hindi nag-eehersisyo o gumagawa ng  pisikal na gawain, ang katawan ay nag-iimbak ng  kaloriya bilang taba, na maaaring humantong sa obesity.

Genetics

May mga taong predisposed sa pagiging obese kaysa sa iba. Kung mayroon sa iyong pamilya na obese, malamang na nasa panganib ka  na maging obese. 

Edad

Sa pagtanda,  nagsisimula nang bumagal ang metabolismo. Nangangahulugan ito na nagiging mas mahirap para sa katawan na magsunog ng mga kaloriya. 

Ito ang dahilan kung bakit mahalaga sa mga tao na magkaroon ng  malusog na pamumuhay habang bata pa  dahil habang tumatanda ang tao, mas mahirap pumayat at panatilihin ang bigat.

Isinalin sa Filipino ni Dr. Nina Christina Zamora