backup og meta
Matuklasan
Mga Health Tool
Magtanong sa Doktor
I-save

Senyales Ng Bullying Sa Teenagers, Anu-Ano Nga Ba?

Narebyung medikal ni Mia Dacumos, MD · Nephrology · Makati Medical Center


Isinulat ni Jan Alwyn Batara · a

    Senyales Ng Bullying Sa Teenagers, Anu-Ano Nga Ba?

    Ang bullying ay problema pa rin sa panahong ito lalo na sa paaralan. Hindi lamang nawawala ang interes ng mga teenager sa pag-aaral, pero seryosong mental health problems din ang dulot nito sa kanila. Kaya naman  kailangang malaman ng mga magulang ang mga senyales ng bullying sa teenagers. Makakatulong ito sa kanila na gumawa ng mga hakbang para matulungan ang kanilang anak.

    Senyales Ng Bullying Sa Teenagers

    Seryosong usapin ang bullying na kailangang malaman ng bawat magulang. At habang iniuulat ang ilang kaso ng pambu-bully, pinaniniwalaan na karamihan sa mga kaso ay hindi pa rin naiulat ng mga mag-aaral. Kaya mahalaga para sa mga magulang na maging maingat sa pag-uugali ng kanilang anak, at gumawa ng aksyon kung sa tingin nila ay binu-bully ang kanilang anak.

    Narito ang ilan sa mga karaniwang senyales ng bullying sa teenagers:

    1. Pagbabago Ng Mood

    Ang biglaang pagbabago ng mood ay isa sa madaling mapansin na senyales ng bullying. Maaari mong mapansin na ang iyong tinedyer ay biglang nagiging mas magagalitin. Ang iyong anak ay maaari ding magmukhang masaya isang araw, at pagkatapos ay galit o frustrated sa susunod.

    Ang pinakamagandang gawin tungkol dito ay ang kausapin ang iyong anak tungkol dito. Huwag agad silang i-confront, dahil hindi laging madaling pag-usapan ang tungkol sa pananakot sa isang magulang. Gayunpaman, ipaalam sa kanila na nandiyan ka para sa kanila, at available ka kung kailangan nila ng kausap.

    2. Anxiety At Depression

    Ang pagkabalisa at depresyon ay posibleng mga palatandaan din ng pambu-bully. Karaniwan para sa mga na-bully na kabataan na dumaranas ng depresyon, lalo na kung palagi silang pinipilit ng isang bully o bullies sa paaralan.

    Sa ilang mga kaso, may mga kabataan na nagpakamatay pa nga bilang resulta ng pambu-bully. Kaya mahalaga para sa mga magulang na seryosohin ito, dahil ang pananakot ay maaaring magkaroon ng malaking epekto sa kalusugan ng isip.

    3. Ayaw Pumasok Sa Eskwela

    Ang pambu-bully ay maaari ding maging dahilan ng mga kabataan na hindi mag-aral.  Ang ilan ay maaaring gumawa ng mga dahilan, tulad ng pakiramdam na may sakit, o maaaring sila ay hindi pumapasok sa paaralan ng hindi mo alam.

    Sa una, maliwanag na maaari kang makaramdam ng galit o pagkadismaya kung gagawin ito ng iyong anak. Gayunpaman, mahalagang maunawaan ang mga bagay mula sa kanilang pagtingin. Baka may iniiwasan na ilang mga tao sa paaralan, o hindi sila komportable o ligtas sa paaralan.

    4. Ang Pagkakaroon Ng Hindi Maipaliwanag Na Mga Injury

    Isa sa mga nakababahala na senyales ng bullying sa teenagers ay ang pagkakaroon ng hindi maipaliwanag na mga sugat o pinsala.

    Ang ibang teens ay itinatago ang mga injury na ito sa kanilang magulang. Kung binubugbog sila sa paaralan, o sinasaktan sila ng isang tao, maaari mong mapansin ang iyong anak na napipilay, o kumikilos na parang may itinatago sa iyo.

    Subukang iwasan ang direktang komprontasyon kung sa tingin mo ay maaaring nasaktan ang iyong anak dahil sa isang bully. Gawin ang iyong anak na kumportable, at payapa, at sa kalaunan ay magbubukas siya sa iyo at hihingi ng tulong.

    Mahalagang ipaalam sa kanila na maasahan ka nila sa tuwing sila ay may problema. 

    5. Malaking Pagbabago Sa Mga Pattern Ng Pagtulog o Pagkain

    Karaniwan para sa mga teenager na magsimulang magkaroon ng ilang mga pagbabago sa pattern ng pagkain at pagtulog. Kung tutuusin, ang puberty ay isang panahon ng mabilis na paglaki at pagbabago, at ang katawan ng isang tinedyer ay nagbabago nang malaki sa panahong ito.

    Gayunpaman, kung tila hindi natutulog ang iyong anak, o hindi kumakain ng kanilang mga paboritong pagkain, maaaring oras na para kausapin siya tungkol dito. Maaari itong makaapekto sa paglaki at pag-unlad ng iyong anak, at humantong sa mas malalang problema sa kalusugan kung hindi maasikaso.

    6. Paiwas Na Pag-Uugali

    Karaniwan din para sa mga kabataan na nais na maging mas independent. Nangangahulugan ito na ang ilang mga kabataan ay maaaring maging mas malihim tungkol sa mga bagay na kanilang ginagawa, o maaaring gusto nilang lumikha ng ilang espasyo sa pagitan nila at ng kanilang mga magulang. Ito ay ganap na normal na pag-uugali.

    Ngunit kung dati kayong napakalapit ng iyong anak, at ngayon ay wala silang sinasabi sa iyo, maaaring magkaroon malubhang problema. 

    Maaari matakot na sabihin sa iyo, o nahihiyang ipaalam sa iyo na sila ay binu-bully. Anuman ang dahilan, mahalagang subukan at panatilihing bukas ang mga linya ng komunikasyon sa pagitan ng iyong anak.

    Maaari rin itong magpakita ng pag-iwas sa pag-uugali, at maaaring pakiramdam na patuloy silang nagtatago ng isang bagay mula sa iyo. 

    Kung darating ang pagkakataon, maaari mong tanungin sila kung may gumugulo sa kanila, o kung gusto nilang makipag-usap sa iyo tungkol sa isang bagay.

    7. Biglang Humihingi Ng Pera

    Panghuli, isang senyales ng pambu-bully ay ang biglang paghingi ng karagdagang pera.

    Karaniwan para sa mga kabataan na humingi ng pagtaas sa kanilang allowance, o humingi ng karagdagang pera para sa pagbili ng mga bagay o paglabas kasama ang mga kaibigan. Ngunit kung mapapansin mo na madalas silang humihingi ng maraming pera, maaaring may mali. Maaaring hina-harass sila ng kanilang bully para sa pera.

    Kung ito ay nangyayari sa iyong anak, siguraduhing kausapin sila. Ang paghingi ng maraming pera ay isang seryosong bagay, at kung sa tingin mo ay maaaring ginagawa ito ng iyong anak dahil siya ay binu-bully, mahalaga na solusyonan ito.

    Key Takeaways

    Ang pananakot sa kabataan ay maaaring magkaroon ng pangmatagalang epekto sa kanilang mental health. Kaya pinakamabuting mamagitan nang maaga hangga’t maaari para matiyak ang pangmatagalang kagalingan ng iyong anak.
    Maaaring makipagtulungan ang mga magulang sa paaralan, tulad ng mga guro o guidance counselor upang tumulong na matugunan ang problema. Ang isang interbensyon ay maaari ding isang magandang ideya, kung kinakailangan.
    Panghuli, ang mga magulang ay hindi dapat mag-atubiling humingi ng sikolohikal na tulong para sa kanilang anak upang makayanan nila ang kanilang mga problema.

    Matuto pa tungkol sa Mental Health ng Adolescent dito.

    Disclaimer

    Ang Hello Health Group ay hindi nagbibigay ng medikal na payo, diagnosis o paggamot.

    Narebyung medikal ni

    Mia Dacumos, MD

    Nephrology · Makati Medical Center


    Isinulat ni Jan Alwyn Batara · a

    advertisement iconadvertisement

    Nakatulong ba ang artikulong ito?

    advertisement iconadvertisement
    advertisement iconadvertisement