Cancer Sa Bibig o Mouth Cancer: Lahat ng Dapat Mong Malaman

Kamangha-mangha ang paggana ng bibig — sa pamamagitan nito ay parehong nakakakain at nakapagsasalita ang mga tao, dalawa sa mga pinakamahahalagang prosesong kailangan sa araw-araw na buhay. Malaki ang gampanin nito upang ang mga tao ay makakain ng mga masusustansyang pagkain, gayundin upang makisalamuha at makiugnay sa ibang tao. At dahil regular itong ginagamit sa pagkain at komunikasyon, hindi maiiwasan na may ilang makaranas ng iba’t ibang impeksyon o kondisyon tulad ng singaw, at isa ibang pagkakataon, cancer sa bibig.

Ano Ang Cancer Sa Bibig?

Tulad ng ipinahahayag ng pangalan nito, ang cancer sa bibig ay ang uri ng cancer na nangyayari sa bibig o maging sa paligid ng labi ng isang tao. Ito ay kabilang sa kategorya ng cancer sa ulo at leeg kung saan kasama ang oropharyngeal (throat) cancer.

Madalas din itong tawagin bilang oral cancer (o oral cavity cancer) dahil kabilang dito ang simula ng pagdebelop ng tumor sa tiyak na bahagi sa paligid ng bibig tulad sa mga sumusunod:

• Ngipin
• Bibig
• Loob ng pisngi
• Gilagid
• Lining ng labi
• Babang bahagi ng bibig
• Matigas na palate (mabutong taas na bahagi ng bibig)
• Loob ng salivary glands

Mga Sanhi At Iba Pang Salik Ng Cancer Sa Bibig

Halos lahat ng anumang pumapasok at lumalabas sa bibig ay maaaring makapagpataas ng tyansa ng pagkakaroon ng cancer sa bibig. Subalit ilan sa mga pinakakaraniwang sanhi ng kondisyong ito ay ang mga sumusunod:

Paninigarilyo At Paggamit Ng Tabako

Alam ng karamihan na ang paninigarilyo ay maaaring humantong sa maraming kondisyong pangkalusugan tulad ng cancer. Sa isang panayam kay Dr. Jose Garcia Jr., president ng Philippine Society of Medical Oncology, kanyang sinabi na may nasa halos 20 uri ng cancer ang maaaring maging sanhi ng paninigarilyo (Montemayor, 2019).

Dagdag pa, ang paggamit ng mga oral na produktong tabako ay maaaring may  malubhang salik dahil ito ay may kaugnayan sa mga tumor na natutuklasan sa paligid ng bahagi ng pisngi, gilagid, at loob ng labi.

Alak

Ang alak ay maaaring makapagpataas ng tyansa ng pagkakaroon ng oral cavity at oropharyngeal carcinoma. Ang mga matatandang malalakas uminom ay may mas mataas na tyansa na magkaroon nito bilang sanhi ng pagdebelop ng bukol sa bibig.

Human Papillomavirus (HPV) 

Ang human papillomavirus (HPV) ay isang pamilya ng virus na kinabibilangan ng mahigit 150 iba’t ibang mga uri. Ang pangalan nito ay nagmula sa henerasyon ng papilloma o wart, na dahilan kung bakit ito ay nagiging sanhi din ng genital warts. May mga pag-aaral na nag-uugnay sa HPV at oropharyngeal cancer, subalit nananatili pa ring limitado ang mga impormasyong nag-uugnay sa virus sa cancer sa bibig.

Mga Senyales At Sintomas Ng Cancer Sa Bibig

Kung ikaw ay may cancer sa bibig, maaaring mapansin mo ang mga senyales at sintomas na ito:

• Mouth ulcers
• Pagkapal ng labi
• Pagkakaroon ng singaw o bukol na makikita sa paligid ng labig, bibig, at lalamunan
• Hindi karaniwang pagdurugo o pamamanhid ng bibig
• Leukoplakia (puting patse) sa bahagi ng dila, pisngi, at gilagid
• Erythroplakia (pulang patse) sa bahagi ng dila, pisngi, at gilagid
• Pagluwag ng ngipin nang walang kadahilanan
• Nahihirapang igalaw ang panga upang magsalita o ngumuya
• Hindi karaniwang pagdurugo, hindi komportableng pakiramdam, o pamamanhid ng bibig
• Hindi komportableng pakaramdam kapag may pustiso dahil sa pamamaga ng mga bahagi ng bibig

Diagnosis At Gamutan

Kung ikaw ay nakararanas na ng ilan sa mga nabanggit na sintomas, ipinapayong kumonsulta sa iyong dentista o sa iba pang propesyunal at eksperto sa larangang ito.

Ang maagang diagnosis ng cancer sa bibig makatutulong upang maiwasang kumalat ang cancer cells sa iba pang bahagi ng katawan.

Magbibigay ang doktor ng mga kailangang impormasyon sa pasyente tungkol sa maraming gamutang maaaring gawin tulad ng mga sumusunod:

• Operasyon
• Radiation therapy
• Chemotherapy

Ang mga pasyenteng may cancer, anoman ang yugto, ay karapat-dapat makatanggap ng lahat ng suporta at kaalamang kanilang kinakailangan. Ang pagpapasya sa lahat ng mga opsyon at ang pag-alam sa posibleng lokasyon at mapagkukunan ng gamutan ay makatutulong sa pagbuo ng lubhang mainam na mga desisyon.

Pag-Iwas Sa Pagkakaroon Ng Cancer Sa Bibig

Isa sa mga bagay na dapat tandaan ay ang cancer sa bibig ay maaaring maiwasan. Ito ay nagsisimula ito sa pagkakaroon ng malusog na paraan ng pamumuhay. Ang pagsasagawa ng mga kinakailangang pag-iingat tulad ng pag-iwas sa alak at paninigarilyo ay makatutulong upang makaiwas sa pagkakaroon ng singaw.

Bukod dito, maaari mo ring protektahan ang iyong sarili mula sa iba pang laganap na salik tulad ng HPV. Magpabakuna laban sa sakit na ito.

Inirerekomenda rin ang pagkain ng balanseng diet na may mga pagkaing mayaman sa mga bitamina at mineral. Hindi lamang ito nakapagbibigay ng lakas sa bawat araw, subalit napalalakas din nito ang resistensya laban sa anomang maiiwasang impeksyon.

Matuto pa tungkol sa diagnosis at pagkontrol sa cancer dito.