Narebyung medikal ni Angeli Eloise E. Torres, MD, DPDS · Dermatology · Makati Medical Center
Ang mga paltos ay dome-shaped, at may likidong “bula” sa balat. Nabubuo ito dahil sa skin injury, kondisyong medikal, o allergy. Kung maiiwang intact, ang mga paltos ay maaaring maging natural dressing na nagpoprotekta ng balat mula sa impeksyon.
Ang paltos sa balat ay nabubuo kapag naiipon ang fluid sa ilalim at paligid ng napinsalang balat. Ang fluid na ito ay tinatawag na serum o serous fluid. Ito ay binubuo ng dugo na walang blood cell o clotting proteins.
Naglalabas ng fluid na ito ang ating katawan para takpan ang napinsalang bahagi at i-inflate ang bahaging iyon ng balat. Tinatakpan din nito ang pinsala at pinipigilan itong magkaroon ng impeksiyon.
Ang mga paltos ay medyo madaling mapansin dahil ito ay namamaga, kung minsan ang inflamed spot ng balat na ito ay maaaring makati, masakit o pareho. Maaari rin magkaroon ng pamumula sa paligid ng paltos na nangyayari kadalasan kapag nakapaligid na tissue ay namamaga.
Maraming mga kadahilanan o sanhi na maaaring humantong sa pagbuo ng mga paltos sa balat. Kabilang sa mga ito ay:
Ang friction blister ay nangyayari kapag ang balat ay sumailalim sa matinding pagkuskos o friction. Kapag nagkaroon ng intense friction ay maaaring maghiwalay at mapuno ng serous fluid ang balat. Dito nagkakaroon ng blister o paltos.
Ang fluid na ito ay puno ng mga bitamina, mineral, at protina na maaaring makatulong na mapabilis ang paggaling. Ang ganitong uri ng paltos ay karaniwan sa mga atleta, construction worker, rock climber, bodybuilder, o sinumang nabubuhay sa isang aktibong lifestyle.
Nagkakaroon ng serous fluid sa anumang bahagi ng katawan na napinsala ng napakataas o napakababang temperatura. At kapag nasusunog, kadalasang ang 2nd-degree na paso o mas malala pa, ay nada-damage ang malalalim na layer ng balat. Dito magsisimulang punan ng serous fluid ang nasugatang bahagi para makatulong sa paggaling at maiwasan ang impeksiyon.
Sa kabilang banda, ang matinding lamig ay maaaring makapag-freeze ng tubig sa mga selula (cell) ng ating balat at tissue, na nagiging sanhi ng paglaki at pagkikristal nito sa maliliit, matutulis, crystals of ice na maaaring makapunit sa ating balat at muscles. At pagkatapos, ang ating katawan ay magre-release ng serous fluid para i-patch ang sugat.
Ang mga paltos ay makikita sa ilang partikular na bacterial skin infections. Halimbawa, nabubuo ang mga paltos kapag nagkakaroon ng impetigo ang isang tao. Ang bakterya na nagdudulot ng impetigo ay naglalaman ng mga protina na nagiging sanhi ng paghihiwalay ng upper layers ng balat at nagpapahintulot sa nana na maipon sa loob ng mga paltos.
Ang impeksyon ay magiging sanhi para hindi lamang serous fluid ang i-release ng ating katawan, kundi pati na rin ng mga antibodies tulad ng mga white blood cell para labanan ang impeksyon.
Ang isa pang sanhi ng mga paltos ay maaaring isang injury na dulot ng trauma dahil sa blunt force. Ang malakas na impact ay maaaring maging dahilan upang ang maliliit na daluyan ng dugo sa ating balat ay mag-rupture. Nagiging dahilan ito ng paglabas ng dugo at sa pagitan ng mga nasirang layer ng balat. Ang mga nasirang layer ng balat ay magpapahintulot sa dugo na tumagas at bumuo ng blood blisters.
Ang malalakas na kemikal na makikita sa potent cleaners at pang-industriya na mga disinfectant at detergent ay maaaring makairita sa balat. Maaari silang maging dahilan ng inflammatory reaction na nagpapahintulot sa pagbuo ng mga paltos. Sa mga taong may sensitibong balat, ang mga paltos ay maaaring mangyari kapag may matinding allergic reaction. Kasama na rin dito ang reaction sa gamot o kaya kagat ng insekto.
Ang mga paltos ay maaari ring mabuo bilang resulta ng iba pang kondisyong medikal. Kasama na dito ang eczema, herpes, bulutong-tubig, at ilang mga autoimmune disorder ng balat.
Ang mga sakit na ito ay nagiging sanhi ng ating mga katawan na maglabas ng malaking amount ng mga antibodies para labanan ang mga ito. Sa kasamaang palad, ang mga sakit na ito ay maaaring makapinsala sa mga selula (cell) na naghihiwalay sa mga layer ng balat. Ang mga separated layer na ito ay magiging dahilan ng pagbuo ng mga gaps at pag-fill up ng serous fluid na magdudulot ng mga paltos.
Dahil ang mga paltos ay karaniwang sanhi ng external stresses, ang pag-iwas sa mga pinsala at pagpapanatili ng isang malusog na lifestyle ay maaaring makatulong na maiwasan ang mga paltos. Makatutulong din sa’yo ang pagsusuot ng guwantes at kagamitang pang-proteksyon para maiwasan ang pagkakaroon ng friction blisters.
Ang paggamot sa mga paltos ay karaniwang hindi kinakailangan. Ngunit maaaring ligtas na gamutin kung ang paltos ay nasa isang inconvenient location. Una, linisin ang paligid gamit ang sabon. Gumamit ng isang isterilisadong karayom para makagawa ng isang maliit na paghiwa sa paltos. Huwag tanggalin ang maluwag na balat na dulot ng paltos, at sa halip, lagyan ng ointment at takpan ng dressing para maiwasan ang mga impeksyon.
Alamin ang Iba Pang Sakit sa Balat dito.
Disclaimer
Ang Hello Health Group ay hindi nagbibigay ng medikal na payo, diagnosis o paggamot.
Mga komento
Ibahagi ang iyong mga iniisip
Maging una sa pagpapaalam sa Hello Doctor ng iyong iniisip!
Sumali sa amin o Mag-log in para makasali sa pag-uusap